گیر افتادگی عصب- که به آن فشردگی عصب نیز می گویند – وقتی که بافت های اطراف به ریشه های عصب فشار می آورند و عملکرد طبیعی عصب را مختل می کنند ، ایجاد می شود. بدن انسان حاوی میلیاردها سلول عصبی است که سیستم عصبی را تشکیل می دهند. ما از طریق این سلول های عصبی با دنیای خارج ارتباط برقرار می کنیم – اعصاب به ما اجازه می دهد محرک های حسی را احساس کنیم و در برابر آنها واکنش نشان دهیم. در داخل بدن ، اعصاب ما سیگنال هایی را درباره محرک های حسی خارجی که احساس می کنیم به مغز ارسال می کنند. وقتی فشار زیادی به عصب وارد می شود ، عصب سیگنال هشدار دهنده ای به شکل درد به مغز شما می فرستد.
شایع ترین مکان هایی که عصب ها دستخوش گیرافتادگی می شوند، گردن، مچ، آرنج و پشت می باشد، اما گیر افتادگی عصب هر جایی ممکن است ایجاد شود. بافت ها، استخوان ها، عضلات، تاندون ها، رباط ها و غضروف های اطراف ممکن است عصب های مجاور را گیر انداخته یا فشار دهند.
با مراقبت و درمان مناسب، عصبِ فشرده به طور کامل بهبود می یابد و عملکرد طبیعی خود را از سر می گیرد. گیرافتادگی در صورت عدم بهبود می تواند منجر به درد مزمن و آسیب دائمی عصب شود.
در کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی دکتر فلاح، ما خدمات مختلفی را برای درمان مشکلات ستون فقرات و مفصل ارائه می دهیم. پزشکان دارای مجوز هیئت مدیره ما در روش های کم تهاجم ستون فقرات، ارتوپدی عمومی، کنترل درد و داروهای بازساختی متخصص هستند. تیم ما آموزش دیده است تا شرایط حاد و مزمن را با برنامه های درمانی که برای برگرداندان شما به فعالیت های عادی به شما داده می شود؛ مدیریت کند.
علل معمول
بیماری گیر افتادگی عصب می تواند در نتیجه عوامل مختلفی رخ دهد.
- فتق دیسک نخاع: دیسک های نخاعی از مهره های ستون فقرات شما محافظت می کنند. اگر دیسک از جای خود بلغزد (فتق)، می تواند اعصاب مجاور را فشرده کند. فتق دیسک ها معمولاً به دلیل ساییدگی و پارگی طبیعی ستون فقرات با افزایش سن ایجاد می شوند.
- خار استخوان: خارهای استخوانی رشد بیش از حد استخوانی هستند که در انتهای استخوان تشکیل می شوند و معمولاً به دلیل تغییرات آرتروز در ستون فقرات و اطراف مفاصل ایجاد می شوند. این رشد بیش از حد استخوانی گاهی اوقات بر روی اعصاب مجاور فشار می آورد یا رگ های عصبی اطراف را باریک می کند.
- روماتیسم مفصلی: التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید می تواند اعصاب مجاور را به ویژه در مجاورت مفاصل فشرده کند.
- چاقی: اضافه وزن بدن فشار بیشتری به اعصاب شما وارد می کند و می تواند باعث فشرده سازی شود.
- آسیب حرکات تکراری: حرکات تکراری وقتی باعث فشار اضافی و التهاب در بافت ها، تاندون ها و رباط های اطراف شوند، می توانند منجر به گیر افتادگی عصب شوند. آسیب حرکات تکراری می تواند ناشی از تایپ صفحه کلید، ورزش و سایر سرگرمی ها یا مشاغلی باشد که در آن حرکات را به طور مکرر انجام می دهید.
- صدمات حاد: حوادث آسیب زایی از قبیل تصادفات رانندگی، آسیب های ورزشی یا حوادث در محل کار می تواند منجر به گیر افتادگی عصب شود.
قرار گرفتن در وضعیت بد و تغییر حالت بدن: خوابیدن طولانی، روی هم انداختن پاها، تکیه دادن به آرنج، خوابیدن در یک وضعیت در تمام طول شب و تکنیک های نادرست وزنه برداری می تواند به ساییدگی و پارگی منجر شود که منتج به گیرافتادگی عصب می شود.
بارداری: تحمل وزن اضافی در دوران بارداری می تواند منجر به فشرده سازی عصب شود.
علائم و نشانه ها
علائم اولیه گیرافتادگی عصب شامل درد، ضعف عضلانی، بی حسی، از دست دادن حس لامسه یا احساس گزگز در ناحیه آسیب دیده است. ممکن است احساس سوزن شود، یا مثل اینکه یک دست یا پا “خوابیده” است. درد می تواند شدید، سوزاننده و عمیق باشد.
گیر افتادگی عصب ممکن است باعث موارد زیر نیز بشود:
- سیاتیک: سیاتیک هنگامی ایجاد می شود که فشرده سازی عصب در امتداد عصب سیاتیک اتفاق می افتد، که از کمر به پایین و ساق پا می رسد. عصب سیاتیک طولانی ترین و گسترده ترین عصب در بدن انسان است. مشخصه بارز سیاتیک درد شدید، عمیق، سوزن سوزن شدن و ضعف است که فقط یک طرف بدن را درگیر می کند. درد سیاتیک معمولاً در باسن، ران ، ساق پا و پا احساس می شود.
- سندرم تونل کارپال: سندرم تونل کارپال هنگامی ایجاد می شود که فشرده سازی به عصب مچ دست وارد شود که باعث درد، گزگز، بی حسی و ضعف در دست و انگشتان می شود.
تشخیص
برای تشخیص ، پزشک از شما در مورد بیان علائم، محل درد، حوادث یا جراحات اخیر و سابقه پزشکی از شما سال می کند. وی ممکن است آزمایش های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن یا MRI را انجام دهد. سی تی اسکن یا MRI می تواند دیسک های برآمده یا فتق دیسک، خارهای استخوان و آسیب بافتی را نشان دهد. پزشک شما همچنین ممکن است یک آزمایش هدایت عصب و الکترومیوگرافی (EMG) را برای آزمایش عملکرد عصب شما انجام دهد.
درمان
بیشتر آسیب های گیرافتادگی عصب با درمان مراقبی در طی چند روز تا چند هفته به طور کامل بهبود می یابند. پزشک شما ممکن است برخی یا موارد زیر را توصیه کند.
- استراحت. فعالیت هایی را که باعث تشدید فشردگی عصب می شوند را متوقف کرده یا تغییر دهید. بسته به محل آسیب دیدگی شما، پزشک ممکن است ناحیه آسیب دیده شما را برای مدت کوتاهی آتل یا بریس بپوشاند تا ناحیه را بی حرکت نگه داشته و به عصب فرصت دهد تا بهبود یابد.
- تنظیمات وضعیتی. برای تسکین درد ناشی از گیر افتادگی عصب، ممکن است بهتر باشد که وضعیت ایستادن یا نشستن خود را تغییر دهید.
- استفاده از گرما. گرما به شل شدن عضلاتی که ممکن است عصب را تحت فشار قرار دهند؛ کمک می کند .همچنین گردش خون را بهبود می بخشد که برای بهبود بسیار مهم است. بهترین وسیله برای اعمال گرما در یک منطقه آسیب دیده، پد گرم کننده است. برای حدود 10 دقیقه یک پد حرارتی را به طور مستقیم روی محل آسیب دیده قرار دهید.
- استفاده از یخ. یخ به کاهش التهاب و تورم کمک می کند. کیسه یخ را در یک حوله قرار دهید و آن را برای چند دقیقه به طور مستقیم روی ناحیه آسیب دیده نگهدارید.
- داروها. بهترین داروهای بدون نسخه برای کاهشِ دردِ گیر افتادگی عصب، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی از قبیل آسپرین یا ایبوپروفن می باشد. در صورتی که درد فروکش نکرد، با پزشک مشورت کنید.
- همچنین می توانید برای کمک به کاهشِ التهاب در مجاورتِ عصب آسیب دیده ، تزریق کورتون انجام دهید.
- از یک ایستگاه کاری ایستاده استفاده کنید. ایستگاه های کاری ایستاده به دلیل تأثیرات مثبت خود به سرعت در تیتر اخبار قرار می گیرند ( معروف می شوند). اگر در یک مطب کار می کنید و دچار گیر افتادگی عصب شده اید، با مسئولان منابع انسانی صحبت کنید تا به شما اجازه دهند یک ایستگاه کاری ثابت میز کار خود را با جایگزین نمایید.
- ماساژ با روغن گرم. یکی دیگر از روش های عالی برای کاهش درد ناشی از گیرافتادگیِ عصب، ماساژ دادن عضلات با روغن گرم است. این به فعال سازی نقاط فشار کمک می کند. به علاوه، جریان خون را نیز بهبود می بخشد، عضلات سفت شل را شل می کند، به تحرک بهبود می بخشد و درد را کاهش می دهد.
- فیزیوتراپی. یک فیزیوتراپیست (متخصص طب فیزیکی) می تواند به شما تمرینات و کشش هایی را بدهد که فشارِ روی عصبِ فشرده را کاهش داده و درد شما را تسکین می دهد. همچنین یک درمانگر می تواند به شما کمک کند تا وضعیت درستِ قرارگیری بدن را برای نشستن، ایستادن و خواب تمرین کنید تا خطر آسیب در آینده کاهش یابد.
- طب سوزنی یا طب فشاری. اینها روش های درمانی جایگزینی هستند که می توانند فشردگی عصب را درمان کنند. این روش ها ضمن بهبود عملکرد عصب، درد را تسکین می دهند. آنها نقاط خاصی از بدن را تحریک می کنند که موادِ شیمیایی خاصی را آزاد می کند و به فرد کمک می کند درد کمتری را تجربه کند.
- مکمل های غذایی. یکی از روش های آزمایش شده و مقبول برای کاهش علائم گیر افتادگی اعصاب، مصرف مکمل است. مجموعه گسترده ای از مکمل های غذایی در بازار وجود دارد که نوید کمک به بهبود اعصاب ناکارآمد را می دهد؛ اما فقط تعداد کمی از آنها واقعا وظیفه خود را در کاهش درد و سوزشِ ناشی از فشردگی اعصاب انجام می دهند.
- عمل جراحی. اگر چندین ماه درد داشته باشید که به مراقبت های محافظه کارانه پاسخ ندهد، جراحی می تواند یک گزینه درمانی مناسب باشد. نوع جراحی مورد نیاز شما به محل گیر افتادگی عصب بستگی دارد. جراحی های معمول برای این نوع آسیب شامل روش هایی برای از بین بردن خار استخوان و فتق دیسک در ستون فقرات است.
مراقبت در منزل پیشگیرانه
اقدامات خودمراقبتی وجود دارد که می توانید در خانه انجام دهید تا احتمال آسیب دیدن شما در آینده کاهش یابد.
- حالت درست بدن را تمرین کنید و برای مدت طولانی در یک وضعیت باقی نمانید – پاهایتان را روی هم نیندازید، به آرنج خود تکیه ندهید و صاف بایستید.
- با استفاده از پاها و عضلات اصلی خود به جای کمر، از روش های مناسب برای بلند شدن استفاده کنید و هرگز در حال چرخیدن بار سنگینی را بلند نکنید.
- اگر کارهای تکراری انجام می دهید (مانند تایپ کردن)، استراحت و کشش مکرر داشته باشید.
- حرکت را در روزهای خود بگنجانید. در محل کار خود از یک میز ایستاده استفاده کنید، یا مرتباً از جای خود بلند شوید و به اطراف قدم بزنید و حرکات کششی انجام دهید. به طور منظم ورزش کنید تا عضلات و مفاصل خود را قوی نگه دارید.
- وزن سالم داشته باشید. درست غذا بخورید و ورزش کنید تا وزنتان در چارچوب مناسبی باشد.
