تاندونیت آشیل زمانی رخ میدهد که تاندون پشت پا متورم، تحریک و ملتهب شده و باعث ایجاد درد میشود. این آسیب رایج مربوط به ورزش است. اغلب این عارضه به دلیل استفاده بیش از حد و یا کشیدگی در تاندون رخ میدهد. اگرچه تاندون آشیل معمولا با روشهای غیر جراحی درمان میشود. در پارگی تاندون آشیل، تاندونی که استخوان پاشنهی پا را به ماهیچهی ساق پا وصل میکند، پاره شده و فیبرها جدا میشوند. این عارضه بیشتر در افراد بین 30 تا 50 ساله رخ میدهد و معمولا به دلیل فعالیت ورزشی ایجاد میشود.
اگر در حین راه رفتن و یا انجام حرکات ورزشی دچار درد، اسپاسم و گرفتگی ساق پا و تاندون پشت پای خود میشوید به احتمال زیاد دچار پارگی، التهاب و یا کشیدگی تاندون آشیل شدهاید. این درد میتواند مانع انجام بسیاری از حرکات ورزشی و امور روزمره در آینده گردد. اما نگران نباشید، متخصصین ما در کلینیک تخصصی طب فیزیکی دکتر فلاح با در اختیار داشتن تجهیزات مناسب قادر به تشخیص و درمان انواع آسیب دیدگی پاشنه اشیل با استفاده از روشهایی همچون، ورزش و تزریقات میباشند. برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت در کلینیک تخصصی طب فیزیکی دکتر فلاح با شماره 03136252857 تماس حاصل فرمایید.
تاندون آشیل چیست؟
تاندون آشیل بزرگترین و قویترین تاندون در بدن انسان است. تاندونها طنابهای طولانی و سخت از بافتهایی هستند که ماهیچه را به استخوان وصل میکنند. تاندون آشیل در پشت پاشنه پا قرار دارد و استخوان پاشنه را به ماهیچهی ساق پا متصل میکند. این تاندون به شخص کمک میکند تا راه برود، بدود و بپرد. تاندون آشیل میتواند کشش را تحمل کند، اما گاهی اوقات کشیدگی بیش از حد باعث آسیب به تاندون میشود.
دلایل
تاندونیت
تاندونیت آشیل به دلیل کشیدگی زیاد بر روی پاها ایجاد میشود و یک آسیب رایج ورزشی است. عواملی که میتوانند منجر به تاندونیت شوند عبارتند از:
- فشار خیلی سریع و فوری بدن به سمت جلو
- افزایش ناگهانی فعالیت
- ورزشهایی که سریع شروع و متوقف میشوند.
- کفش تنگ و نامناسب
- آسیب به تاندون آشیل
- دویدن یا ورزش کردن روی سطح ناهموار
- دویدن در سر بالایی
- عضلات سفت ساق پا
- خار استخوان(رشد استخوان اضافی در پاشنه که تاندون را میساید و باعث درد میشود).
- قوس پای صاف، پاهایی که به سمت داخل پیچیدهاند(overpronation) و ماهیچههای ضعیف ساق پا
- گرم نکردن قبل از ورزش
پارگی
دلایل پارگی تاندون پاشنه آشیل بسیار شبیه به دلایل پارگی تاندونیت آشیل است. دلایل عبارتند از:
- دویدن در سر بالایی
- دویدن روی سطح سخت
- تغییر سرعت ناگهانی از راه رفتن به دویدن
- بازیهای ورزشی که باعث میشوند شما به سرعت شروع کرده و توقف کنید.
علائم کشیدگی و پارگی تاندون مچ پا
تاندونیت
علائم رایج تاندونیت پاشنه آشیل عبارتند از:
- ضعف در پا
- درد جزئی در پایین، پا بالای پاشنه پس از فعالیت
- احساس سفتی در پا که معمولا در صبح ظاهر میشود و در طول روز کاهش مییابد.
- درد شدید روز بعد از تمرین
- درد هنگام بالا رفتن از پلهها یا بالا رفتن از سر بالایی
- تورم در ناحیه تاندون آشیل
پارگی
علائم پارگی تاندون آشیل عبارتند از:
- به سرعت عملی را انجام دادن یا ضربه محکم و ناگهانی هنگامی که تاندون پاره میشود.
- درد شدید در پشت مچ پا، که راه رفتن را دشوار میکند.
- تورم و تغییر رنگ
- حساسیت
- ناتوانی در بالا بردن انگشتان پا
- شکاف پشت مچ پا که در آن تاندون بعد از پارگی از هم جدا میشود.
تشخیص
اگر فکر میکنید دچار آسیب پاشنه آشیل هستید، به پزشک مراجعه کنید. پزشک در مورد فعالیت اخیر شما سوال خواهد کرد و نشانههایی مانند موارد زیر را بررسی میکند:
- هنگامی که ماهیچه ساق پا فشرده است (در صورت پارگی آشیل)، پا خم نمیشود.
- تورم پشت پاشنه پا
- درد پشت پاشنه پا
- محدودیت حرکتی در مچ پا
اسکن اولتراسوند یا ام آر آی میتواند تاندونیت را بررسی کند. اگر تاندون بزرگ شده است، اغلب میتواند روی رادیوگرافیها (تصاویر) دیده شود.
درمان کشیدگی و پارگی تاندون مچ پا
استراحت
به مدت یک تا دو روز فشار و وزن خود را روی تاندون قرار ندهید تا زمانی که بتوانید بدون درد روی تاندون راه بروید. در صورتی که هیچ کشیدگی در طول این دوره زمانی روی تاندون قرار نگیرد، معمولا سریعتر بهبود مییابد. در صورتی که نیاز به دورهی زمانی طولانی برای استراحت تاندون داشته باشید، پزشک ممکن است استفاده از عصا را توصیه کند.
یخ
یخ را در یک کیسه قرار دهید، کیسه را در پارچه بپیچید و کیسهی پیچیده شده با یخ را روی پوست قرار دهید. کیسه را 15 تا 20 دقیقه روی تاندون خود نگه دارید، سپس کیسه را بردارید تا تاندون دوباره گرم شود. یخ معمولا باعث میشود التهاب یا تورم سریعتر بر طرف شود.
ماساژ اصطکاک عرضی
ماساژ اصطکاک عرضی یک روش ماساژ است که اغلب برای تاندونیت استفاده میشود. ماساژ ضربهای ماساژ اصطکاک عرضی، عمیق است و به طور مستقیم در ناحیه آسیب دیده عمود بر جهت تاندون مورد استفاده قرار میگیرد. روش ماساژ اصطکاک عرضی هنگامی که به درستی انجام شود، میتواند به کاهش درد و بهبود جریان خون در محیط اطراف کمک کند و همچنین از تشکیل بافت زخم و چسبندگی در بافت همبند جلوگیری کرده یا آن را کاهش دهد.
مغناطیس درمانی
مغناتیس درمانی یکی از بهترین و قابل توجهترین روشهای درمان آسیب تاندون پاشنه آشیل است. میدان مغناطیسی کمک میکند تا درد، تورم، و گردش خون در تاندون مچ پا، رباط مچ پا و پایین پا مدیریت شود.
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی درد را کاهش میدهد و ممکن است در از بین بردن درد در تاندون پاشنه آشیل کارساز و مفید باشد. این روش میتواند توسط فیزیوتراپیست در جلسه درمانی مشخص و منظم انجام شود. شاک ویو تراپی از انرژی امواج صوتی برای ایجاد فرآیندی به نام نئوواسکولاریزیشن در قسمتهای خاصی از بدن استفاده میکند. وقتی نئوواسکولاریزیشن رخ میدهد، عروق خونی جدید تشکیل میشوند، که به بهبود بخشیدن جریان خون در ناحیه کمک میکند.
تزریق کورتیکواستروئید
تزریق کورتیکواستروئید (CSI) به نظر میرسد که دارای اثرات کاهش درد در کوتاه مدت داشته باشد، اما هیچ تأثیر یا اثر مضری در بلند مدت به همراه ندارد. تأثیر کوتاه مدت CSI در تاندون پاشنه آشیل با بهبودی در راه رفتن و کاهش قطر تاندون اندازهگیری شده توسط سونوگرافی نشان داده شده است. CSI ممکن است زمانی که برای از بین بردن درد در حال ادامه دادن برنامههای ورزشی استفاده شود موثرترین باشد.
پی آر پی
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) میتواند به عنوان یک گزینه درمان برای کشیدگی تاندون مچ پا استفاده شود. معرفی غلظت بالای پلاکت میتواند باعث (استارت زدن) تاندون برای شروع بهبودی با افزایش جریان خون شود، آسیبهای مزمن را به یک التهاب حاد که منجر به نفوذ سلولهای التیام دهندهی اشتعالی به تاندون میشود، تبدیل میکند. این یک روش نسبتا غیر تهاجمی است که از پتانسیل بهبودی بدن خود بیمار استفاده میکند.
تزریق اوزون
یک جایگزین بهتر برای تزریق استروئید، اوزون تراپی است، که شامل تزریق بدون خطر گاز اکسیژن یا اوزون به داخل ناحیه آسیب دیده مانند تاندون پاشنه آشیل است. پزشک، اوزون را داخل ناحیه آسیب دیده تزریق میکند و از مکملهای ضد التهابی هومیوپاتی استفاده میکند که با تزریق اکسیژن با هم همکاری میکنند تا سرعت بهبود را افزایش دهند.
داروهای خوراکی
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن ممکن است در کاهش درد و التهاب در مراحل اولیه آسیب کشیدگی تاندون مچ پا موثر باشند.
قالب سفارشی ارتوتیک (کفی)
قالب سفارشی ارتوتیک (کفی) بخش جدایی ناپذیر درمان و حفظ بینقصی و یکپارچگی آشیل و دوباره هدایت کردن کشیدگی تاندون مچ پا است. کشیدن تاندون بر استخوان پاشنه پا نقش مهمی در حمایت از قوس پا دارد. هنگامی که رباط مچ پا آسیب میبیند و تحریک میشود، قوس و پاشنه پا برای کاهش نیروهایی که روی تاندون قرار میگیرند در حین پیاده روی و افزایش فعالیت، به حمایت با ارتوتیک سفارشی نیاز خواهند داشت. ارتوتیک مقدار حرکت را از طریق پاشنه در حین راه رفتن کنترل میکند و کمی از فشار و کششی را که ممکن است تاندون به طور معمول متحمل شود از بین میبرد.
ورزش
زانوی راست
پایی که در حال کشش است را عقب قرار دهید. پاشنه خود را روی زمین نگه دارید، زانو مستقیم و انگشتان خود را به سمت راست بکشید. به جلو خم شوید تا زمانی که احساس کششی ملایم در ماهیچه ساق پای خود کنید.
زانوی خم
پایی که در حال کشش است را عقب قرار دهید. کمی نزدیکتر به دیوار شروع کنید. پاشنه پای خود را روی زمین نگه دارید. زانوی عقب خود را خم کنید تا زمانی که در قسمت پایینتر ماهیچهی ساق پا احساس کشش کنید.
ایستادن با پاشنهی پای بالا رفته
برای بلند کردن انشگتان از هر 2 پا استفاده کنید و پاشنهی پا را به آرامی پایین بیاورید. از طرف تحت تاثیر قرار نگرفته کمک بگیرید تا در طرف آسیب دیده دردی وجود نداشته باشد. طرف آسیب دیده ممکن است بیشترین کار را در این مرحله انجام دهد. حرکت را 20 تا 25 بار بدون درد تکرار کنید.
ورزشهای تقویت کننده ماهیچهی ساق پا
روی صندلی بنشینید و انگشتان پاها را تا آنجا که میشود و همراه با درد نیست بالا بیاورید. پاشنههای پا را به آرامی پایین بیاورید. حرکت را 20 تا 25 بار بدون درد تکرار کنید. این تمرین را هروز 5 تا 6 بار انجام دهید. میتوانید با فشار روی ران به وسیلهی دستها یا قرار دادن وزن روی رانها مقاومت را زیاد کنید. حرکت را 20 تا 25 بار بدون درد تکرار کنید.