متاسفانه افراد بسیاری وجود دارند که از کمردرد رنج میبرند. این ناراحتی به همان اندازه که ناشی از عادت دراز مدت به موقعیتهای وضعی ضعیف است، میتواند ناشی از آسیبهای ورزشی نیز باشد. صرف نظر از علت کمردرد، ارائه یک برنامه مدیریت درد مخصوص فرد، اهمیت بسیاری دارد. هنگامی که تکنیکهای طبیعی مدیریت درد مانند تکنیکهای کایروپراکتیک و فیزیوتراپی بینتیجه باشند، ممکن است استفاده از یک درمان قویتر ضرورت داشته باشد. تزریقات اپیدورال در ستون فقرات با مقداری کاهش درد، در درمان این شرایط مشکل تا حد زیادی موثر هستند. هدف کلی از تزریق استروئید اپیدورال ، کاهش التهاب و تورم در ستون فقرات است. برای رسیدن به این هدف، تزریق استروئید اپیدورال مستقیماً در فضای اپیدورال ستون فقرات انجام میشود. در گذشته تزریق اپیدورال به صورت «کور» انجام میشد و پزشک برای انجام آن به درجات خاصی از تجربه، ظرافت و دانش آناتومیک احتیاج داشت. حتی با این حال نیز هیچ تضمینی در موفقیت آن وجود نداشت. امروزه پزشکان ارتوپد با استفاده از تکنیکهای هدایت شونده مانند سونوگرافی، از بروز اشتباه یا آسیب در تزریق اپیدورال جلوگیری میکنند.
در ادامهی این مقاله تزريق اپيدورال تحت گايد سونوگرافي به طور کامل توضیح داده شده است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر دربارهی تزريق اپيدورال تحت گايد سونوگرافي و یا رزرو در مطب دکتر سلمان فلاح متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با شماره تلفنهای 03136252857 تماس حاصل فرمایید.
تزریق اپیدورال تحت گاید سونوگرافی چگونه انجام میشود؟
یکی از رایجترین دستگاههای مورد استفاده برای تزریق با هدایت تصویری، سونوگرافی است. تا همین اواخر این دستگاهها به ندرت در مطبهای ارتوپدی استفاده میشدند یا به دلیل دست و پاگیر بودن یا پر هزینه بودن (یا به هر دو دلیل) کمتر مورد استفاده قرار میگرفتند. امروزه مدلهای جدیدتر این دستگاهها با سهولت قابل حمل بوده و دقت و وضوح لازم برای دامنه وسیعتری از اقدامات ارتوپدی را فراهم میکنند.
تزریقات اپیدورال تحت گاید سونوگرافی بسیار شبیه به روشهای تزریق سنتی انجام میشوند. برای اطمینان از شفاف بودن تصاویر، ژل سونوگرافی مستقیماً روی ناحیه درد زده میشود. این ژل به عنوان یک ماده رسانا عمل میکند که پیوند محکمی بین ناحیه درد و پروب سونوگرافی ایجاد مینماید. زدن ژل باعث اطمینان از حداقل تداخل در امواج صوتی منعکس شده میشود.
- فرایند تزریق اپیدورال باید تقریباً نیم ساعت زمان بگیرد. برای شروع، بیمار باید یک روپوش بیمارستان بپوشد که به ارتوپد اجازه میدهد به نقطه خاص محل تزریق دسترسی پیدا کند. به منظور ایجاد یک منحنی طبیعی در کمر، بیمار باید در حالی که یک بالش زیر شکم خود قرار داده است، روی میز دراز بکشد.
- در مرحله بعد، ارتوپد کمر بیمار را تمیز میکند و سپس میتواند از یک بیحسی موضعی استفاده نماید.
- سپس ارتوپد تحت هدایت تصاویر حاصل از اشعه ایکس به صورت زنده، سوزنی را به ستون فقرات وارد میکند.
- پس از وارد شدن مناسب سوزن، ارتوپد تزریق مدیریت کننده درد را انجام میدهد. این فرآیند که به طور کلی دردناک نیست، گاهی اوقات یک عمل قابل توجه به حساب میآید. برای رسیدگی به هرگونه مشکل احتمالی، بیمار حدود ۱۵ دقیقه پس از عمل در بیمارستان نگهداری میشود.
کاربرد تزريق اپيدورال تحت گايد سونوگرافي
در صورت شرایط زیر تزريق اپيدورال تحت گايد سونوگرافي توسط پزشک متخصص برای بیمار انجام میشود:
- شایعترین دلیل توصیه شدن تزریق اپیدورال تحت گاید سونوگرافی توسط پزشک، درد شدید یا طولانی مدت (مزمن) کمر است که ممکن است به ناحیه باسن یا پاهای شما، روی یک طرف بدن یا هر دو طرف نیز انشعاب پیدا کند.
- این عمل برای افرادی که کمردرد آنها ناشی از دیسک یا مشکلات مفاصل فاست مربوط به افزایش سن و آرتروز است، مناسبتر میباشد.
- این عمل برای کمر دردی که ناشی از دلایل دیگری مانند سرطان ستون فقرات یا عفونت آن باشد، توصیه نمیشود. به همین دلیل معمولاً انجام سی تی اسکن یا اسکن رزونانس مغناطیسی (MRI) برای تشخیص علت کمردرد ضرورت دارد تا اطمینان حاصل شود که کمردرد شما هیچ دلیل دیگری به غیر از تغییرات مربوط به افزایش سن در دیسکها و مفاصل فاست، ندارد.
- ممکن است در صورتی که پس از عمل جراحی باز هم مشکلات مربوط به درد کمر داشته باشید، تزریق اپیدورال تحت گاید سونوگرافی توسط پزشک توصیه شود. این عمل معمولاً پس از انجام اسکن MRI ستون فقرات توصیه می شود تا اطمینان حاصل شود که هیچ موردی وجود ندارد که به درمان جراحی بیشتر احتیاج داشته باشد.
- بهتر است درد کوتاه مدت کمر تا زمان از بین رفتن آن، با حفظ فعالیتهای طبیعی خود و مصرف مسکنهای ساده مانند پاراستامول مدیریت شود. گاهی این درد ادامه پیدا میکند و فعالیتهای طبیعی و خوابیدن را مختل مینماید. در صورت بروز این اتفاق، ممکن است پزشک روشهای دیگری برای تسکین درد را توصیه کند؛ از جمله تزریق اپیدورال تحت گاید سونوگرافی و تزریق بیحسی موضعی.
چه مدت طول میکشد تا تاثیر تزریق اپیدورال مشاهده شود؟
واکنشی که بدن نسبت به تزریق دارد، به محض تاثیر آن به راحتی توسط فرد تعیین میشود. بسیاری از بیمارانی که تزریق اپیدورال تحت گاید سونوگرافی را دریافت کردهاند، مدت کوتاهی پس از تزریق، تسکین درد را احساس میکنند. با این حال در برخی افراد دیگر، واکنش بدن کمی متفاوت است. تزریق فقط زمانی موثر است که بدن استروئیدهای موجود در محل مناسب را جذب کند.
مدت زمانی که برای انجام تزریق اپیدورال لازم است نیز نسبت به عوامل مختلف متغیر است. راههای دیگر کاهش دردی که یک فرد دنبال میکند، مهمترین عامل در این میان است. بنابراین اگر بیمار تحت فیزیوتراپی یا کششهای ارتوپدی نیز قرار داشته باشد به احتمال زیاد بهبودی سریعتر حاصل میشود.
من باید چند تزریق اپیدورال دریافت کنم؟
مشکلات ستون فقرات میتوانند بسته به شدت آنها بسیار متفاوت باشند. ممکن است بیمارانی که مشکل خفیفتری در آنها تشخیص داده شده است، تنها به یک تزریق احتیاج داشته باشند. بیماران مبتلا به آسیبهای شدیدتر مانند بیماریهای دیسک شدید، مانند اسکولیوز دژنراتیو بزرگسالان احتمالاً از یک برنامه درمانی غنیتر که شامل انجام سه تزریق اپیدورال در سال است بهره مند میشوند.
اگر متخصص ارتوپدی نتواند بر مبنای آسیبها یک برنامه درمانی مشخص کند، ممکن است تزریق اپیدورال را بر اساس نیاز بیمار انجام دهد. در این صورت، ارتوپد به جای تعیین وقت مشخص برای تزریق بیماران در فواصل زمانی مختلف، فقط در صورت مشاهده نیاز بیمار تزریق را انجام میدهد. این نیازها بر اساس مدیریت درد هستند.
چه مدت پس از انجام تزریق اپیدورال میتوانم فعالیتهای طبیعی خود را از سر بگیرم؟
ممکن است تزریق اپیدورال تا حدی باعث وارد شدن آسیب جسمانی به بیمار شود. از آنجا که تزریقهای استروئید هر سال فقط چند بار انجام میشوند، به طور کلی بیمار به مدت زمانی برای ریکاوری پس از انجام تزریق احتیاج دارد. بنابراین پزشک توصیه میکند بیمارانی که تزریقهای اپیدورال را دریافت کردهاند، هیچگونه برنامهای برای فعالیتهای فشرده و سنگین در طول روزی که تزریق انجام شده است، تنظیم نکنند. بیماران باید برای مشارکت در فعالیتهای روزمره طبیعی خود، تا روز بعد از تزریق و در صورت از بین رفتن علائم صبر کنند.