بسیاری از مشکلات آرتروز و مشکلات مرتبطی که بر مفاصل، عضلات و یا استخوانها تاثیر میگذارند، میتوانند مشکلاتی، مانند درد، خشکی و تورم در ناحیه کمر را ایجاد کنند. در حالی که هر بخشی از کمر میتواند تحت تاثیر قرار گیرد، قسمت پایین کمر شایعترین محل درد ناشی از آرتروز است، به احتمال زیاد به این دلیل که بیشتر وزن بدن را تحمل میکند. در حالی که درد و خشکی ناشی از آرتروز ستون فقرات به طور کلی نتیجه طبیعی فرآیند پیری به حساب میآید، میتواند توانایی زندگی به سبک فعال را محدود کند. در اغلب موارد، درمان آرتروز ستون فقرات به منظور کاهش علائم درد و افزایش توانایی فرد در عملکرد خود انجام میشود. هدف این است که یک سبک زندگی سالم داشته باشید.
اگر از آرتروز ستون فقرات رنج میبرید، ناراحتی حاصل از درد همراه با فعالیتهای روزانه خود را به خوبی درک میکنید. شما میتوانید قرار ملاقاتی با متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی در کلینیک تخصصی طب فیزیکی دکتر فلاح ترتیب دهید تا در مورد علائم خود و تعیین اینکه آیا آرتروز ستون فقرات علت درد شما است، با آنها مشاوره نمایید. درمانهای محافظتی و موثر متعددی وجود دارد که میتوانند علائم بیماری را کاهش دهند. پزشک میتواند به شما در تعیین بهترین برنامه درمانی با توجه به وضعیت شما کمک کند. بعضی از این گزینههای درمانی شامل کاهش وزن، ورزش، درمان دستی و ماساژ میباشند. موارد آرتروز شدید ممکن است نیاز به تزریقات ستون فقرات، داروهای تجویزی یا فیزیوتراپی داشته باشند. اگر درمانهای محافظه کارانه مانند این روشها موجب تسکین علائم نشود، جراحی پیشنهاد خواهد شد. وضعیت فردی شما به نوع آرتروزی که دارید و شدت علائمتان بستگی دارد. در کلینیک تخصصی طب فیزیکی دکتر فلاح بسیاری از روشهای درمانی و توانبخشی آرتروز کمر و ستون فقرات ارائه میشوند. شما عزیزان میتوانید جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت درمان با شماره 03136252857 تماس حاصل فرمایید.
علت آرتروز کمر و ستون فقرات
به طور کلی، ارتروز کمر زمانی اتفاق میافتد که افراد مسنتر میشوند. افراد جوان ممکن است در اثر یکی از دلایل مختلف زیر به آن دچار شوند:
- آسیب یا جراحت وارده به مفصل
- نقص ژنتیکی غضروف
برای افراد کمتر از 45 سال، آرتروز ستون فقرات در مردان شایعتر است. بعد از 45 سالگی، استئوآرتریت در زنان بیشتر است. استئوآرتریت بیشتر در افرادی که اضافه وزن دارند اتفاق میافتد. این بیماری همچنین اغلب در کسانی دیده میشود که دارای مشاغل و یا ورزشهای شامل فشار مکرر بر روی مفاصل خاصی هستند.
علائم
علائم آرتروز کمر و ستون فقرات شامل خشکی یا درد در ناحیه پایین کمر و همچنین التهاب و تورم مفاصل است. برخی از افراد همچنین دردی را تجربه میکنند که در سراسر باسن، ران و ناحیه لگن منتشر میشود. اغلب علائم آرتروز ستون فقرات پس از مدت زمان طولانی عدم فعالیت و یا پس از فعالیتهای طولانی مدت ظاهر میشوند.
آرتروز ستون فقرات چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک یک سابقه پزشکی از شما میگیرد و معاینه فیزیکی را انجام میدهد تا ببیند آیا فرد دچار درد، حساسیت به لمس، از دست دادن حرکت شامل گردن یا پایین کمر است یا علائم نشانه دهنده علائم درگیر شدن عصب از جمله ضعف، تغییرات بازتابی یا از دست دادن حس میباشد یا خیر. پزشک ممکن است برخی آزمایشات خاص دیگر را برای تشخیص آرتروز ستون فقرات انجام دهد. این آزمایشها عبارتند از:
- اشعه ایکس برای بررسی آسیب استخوان، تیز شدن استخوان و از دست دادن غضروف یا دیسک. با این حال، اشعه ایکس قادر به نشان دادن آسیب اولیه به غضروف نیست.
- آزمایش خون برای تشخیص سایر بیماریها
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای نشان دادن آسیب احتمالی به دیسکها و یا باریک شدن نواحی که اعصاب نخاعی از آن خارج میشوند.
درمان آرتروز ستون فقرات
یک برنامه درمانی برای درد ناشی از آرتروز ستون فقرات شامل یک یا چند یک از موارد زیر است.
از دست دادن وزن
درمان اولیه برای آرتروز ستون فقرات شامل کاهش وزن در صورت نیاز و در مرحله بعد برای همه افراد، حفظ وزن سالم میباشد.
استراحت
درد متوسط تا شدید کمر، نشانه آن است که ستون فقرات، عضلات اطراف آن و سایر بافت نرم نیاز به استراحت دارند. به عنوان مثال، افراد مبتلا به کمر درد ممکن است با یک تا دو ساعت خوابیدن روی یک تشک محکم به حالت خمیده احساس بهتری داشته باشند (موقعیت جنینی فشار روی مفاصل را از بین میبرد). وقتی درد شدید باشد، فرد ممکن است نیاز به 1 تا 2 روز استراحت داشته باشد.
گرما و سرما درمانی
با استفاده از یک پد گرم و یا کیسه گردش آب به مدت چند دقیقه می توانید خشکی کمر را از بین برده و فعالیت را آسانتر کنید. گذاشتن یخ روی کمر به مدت 15 تا 20 دقیقه پس از فعالیت، میتواند تورم را کاهش دهد و باعث تسکین سریع درد شود.
دارو
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) رایجترین داروهایی هستند که برای درمان درد کمر ناشی از آرتروز تجویز میشوند. این داروها میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. گزینههای رایج عبارتند از:
- آسپرین
- ایبوپروفن
- ناپروکسین
کورتیکواستروئید
اگر داروهای بدون نسخه علائم بیماری را کاهش ندهند، پزشک ممکن است کورتیکواستروئید یا آرامبخشهای عضلانی را توصیه کند. کورتیکواستروئیدها برای کنترل التهاب و آزاد کنندههای عضلانی برای کاهش اسپاسم عضلات استفاده میشود.
وسایل محافظتی
برخی از محصولات ارتوپدی ممکن است برای کمک به تثبیت ناحیه استفاده شوند و فشار را از روی کمر بردارند:
- بریس کمر یا کمربند ستون فقرات میتواند محافظت بیشتری برای پایین کمر فراهم کند.
- یک تشک محکم و حمایت کننده میتواند در طول خواب فشار را از روی ستون فقرات برطرف کند.
- افراد مبتلا به استئوآرتریت ستون فقرات و گردن میتوانند از بالش خواب مجهزتر استفاده کنند.
- افراد مبتلا به بیماری متوسط تا شدید تحلیل ستون فقرات ممکن است از یک واکر یا عصا استفاده کنند.
ماساژ
ماساژ میتواند به کاهش درد آرتروز ستون فقرات، بهبود گردش خون و کاهش تنش و اسپاسم عضلانی کمک کند. بهتر است به یک فرد حرفهای مراجعه کنید که به طور خاص در درمان افراد مبتلا به آرتروز آموزش دیده است.
شاک ویو
شاک ویو راهی برای تسکین آرتروز ستون فقرات میباشد و به راحتی امواج فشاری را کنترل میکند. اثر اولیه این امواج یک نیروی مکانیکی مستقیم است که با عبور انرژی امواج از بافت، در سطح سلولی اتفاق میافتد. این امواج موجب تاثیر کنترل شده بر بافت کمر میشوند. نتیجه آن، یک واکنش بیولوژیکی درون سلولهای آن بافت است که موجب افزایش گردش خون در محل آسیب دیده میگردد و بدن را برای سرعت بخشیدن به فرآیندهای بهبودی طبیعی تحریک مینماید.
تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS)
تحریک الکتریکی عصب به عنوان یک درمان غیر تهاجمی، از مقادیر کم جریان الکتریسیته برای کاهش حساسیت اعصاب در اطراف ستون فقرات استفاده میکند. بیماران معمولا در طول درمان TENS احساس ارتعاش ملایم یا سوزن سوزن شدن دارند.
مگنت تراپی
مگنت تراپی یک روش پزشکی دیگر است که در بهبود و کاهش درد آرتروز ستون فقرات به طور فزایندهای با استقبال مواجه شده است. مهم ترین کاری که مگنت تراپی انجام میدهد، افزایش گردش خون است، که بسیاری از مردم از مزایای مختلف آن از جمله تسکین درد برخوردار میشوند.
طب سوزنی
طب سوزنی یک درمان پزشکی ایمن است که شامل قرار دادن سوزنهای فوق العاده نازک در نقاط خاصی از پوست است. شواهدی وجود دارد که طب سوزنی میتواند برای برخی از افراد مبتلا به درد استئوآرتریت مفید باشد. بعضی از پزشکان ممکن است طب سوزنی را به عنوان جایگزینی برای درمانهای پزشکی یا در ترکیب با سایر درمانهای پزشکی یا داروها توصیه کنند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از روشهای مهم درمان آرتروز ستون فقرات و کمر است .پزشک میتواند تنظیمات ستون فقرات را به گونهای انجام دهد که میتواند به جهت گیری مناسب ستون فقرات و احتمالا کاهش درد کمک کند. پزشک یک برنامه شخصی به هر یک از بیماران ارائه میکند تا در به دست آوردن حرکت، قدرت، استقامت و عملکرد خود به آنها کمک نماید.
حرکات ورزشی
ممکن اسن پزشک یک برنامه ورزشی مختص بیمار طرح ریزی کند که شامل موارد زیر خواهد بود.
تمرینات گردن و کمر برای تقویت عضلات
ورزشهایی که قدرت عضلانی را افزایش میدهند، به محافظت از مفاصل دچار آرتروز کمک میکنند و فشار موجود بر روی آنها را کاهش میدهند. دستگاههای ارزان قیمتی مانند کشهای ورزشی که مقاومت را بالا میببرند، میتوانند در کنار دستگاههای مقاوم و دارای وزنه استفاده شوند.
تمرینات ایروبیک کم فشار
فعالیتهای هوازی، ریهها و سیستمهای گردش خون را آماده نگه میدارد و همچنین به کنترل وزن کمک میکند. فعالیتهای محبوبی که باعث ایجاد تنش بر ستون فقرات نمیشوند، شامل پیاده روی، دوچرخه سواری ثابت و ورزش در آب (به عنوان مثال آب درمانی یا استخر درمانی) میباشند.
گستره تمرینات حرکتی
این تمرینها بر حفظ انحنای مفاصل کمر، کاهش خشکی و حفظ حرکت طبیعی مفصل کمر تمرکز دارند. نمونههایی از آن کشش ملایم پهلو، جلو و عقب میباشند. یوگای ملایم که باعث انعطاف پذیری میشود، سودمند خواهد بود. تمرینات توصیه شده خاص ممکن است به محل منشا درد در ستون فقرات بستگی داشته باشد. بیماران قبل از شروع تمرین باید با دکتر مشورت کنند.
اصلاح فعالیت
در حالی که درمان فیزیکی و ورزش مفید هستند، برخی از انواع فعالیتها درد کمر را تشدید میکنند و باید از آنها اجتناب شود. مثلا:
- بلند کردن اجسام سنگین، از جمله حمل کیسههای سنگین و کوله پشتی، میتواند گردن و کمر را تحت فشار قرار دهد. کوله پشتیهای دارای چرخ توصیه میشوند.
- بهتر است افراد مبتلا به آرتروز ستون فقرات از خم شدن زیاد از کمر یا چرخیدن زیاد خودداری کنند.
- افراد مبتلا به آرتروز ستون فقرات و گردن باید از ایجاد فشار اضافی بر روی سر و گردن، از جمله انجام تمرینات بالانس روی سر در کلاسهای یوگا، اجتناب کنند.
از حرکاتی که بر روی گردن یا کمر فشار وارد میکنند، باید اجتناب کرد و یا به آرامی و با احتیاط انجام داد.
جراحی
اغلب موارد آرتروز ستون فقرات هرگز نیازی به عمل جراحی ندارد. با این حال، اگر علائم بیمار شدید باشد و درمانهای دیگر قادر به بهبود علائم نباشند، جراحی ستون فقرات ممکن است در نظر گرفته شود. دو مورد از شایعترین عملهای جراحی برای بیماران مبتلا به آرتروز شدید ستون فقرات، اتصال مهرهها و لامینکتومی هستند.