درمان و ترمیم جای سوختگی پوست با فیزیوتراپی، لیزر و اوزون تراپی

هدف از طب فیزیکی بهبود حرکت و عملکرد ناحیه آسیب دیده و جلوگیری و به حداقل رساندن جای زخم  (هیپرتروفیک، کلوئید) تا جای ممکن است. هنگامی که بیمار دچار آسیب سوختگی مانند سوختگی درجه دوم یا سوم می‌شود، مرحله توانبخشی باید در اسرع وقت آغاز شود.

درمان فیزیکی معمولا در زمان پذیرش شروع می‌شود؛ بیمار توسط یک تیم درمانگران که بخشی از تیم مراقبت سوختگی هستند، ارزیابی خواهد شد و توانبخشی به همین ترتیب آغاز می‌شود.

فیزیوتراپی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• موقعیت بدن و اندام.
• ورزش‌ها: تمرینات ممکن است به صورت فعال باشند و توسط بیمار انجام شوند و یا تمرینات غیرفعال باشند که توسط پزشک و با حرکت دادن ناحیه درگیر انجام می‌شود.
• اسپلینت: اسپلینت توسط پزشک تنظیم می‌شود و باید طبق دستورالعمل مورد استفاده قرار گیرد، در صورت ایجاد واکنش‌های آلرژیک مثل قرمزی، تاول، خارش، بی حسی یا احساس غیرطبیعی هنگام استفاده از اسپلینت، آن را درآورید و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید .
• دستگاه‌های طبی: برخی از بیماران ممکن است نیاز به استفاده از دستگاه‌های ارتوپدی داشته باشند.

فیزیوتراپی ممکن است در ابتدا به دلیل درد ناشی از سوختگی و جراحی، حساسیت پوست و ترس بیمار دشوار باشد. انجام فیزیوتراپی در کودکان ممکن است سخت تر باشد؛ والدین نقش مهمی در تشویق کودک برای کمک به این تیم دارند، و به او در درمان خود کمک می کنند و از آن‌ها تشکر می‌نمایند.

مدت زمان و نوع درمان بستگی به وضعیت بیمار و شدت سوختگی دارد.

روش‌های درمان و توانبخشی برای ترمیم سوختگی پوست

روش‌های زیادی برای ترمیم جای سوختگی و توانبخشی افرادی که دچار این عارضه شده‌اند وجود دارد. این روش‌ها شامل:

مراقبت از پوست

سوختگی می‌تواند تنظیم حرارت پوست را به طور موقت یا دائمی مختل کند. پوست توانایی خود را برای عرق کردن یا گرم شدن و مرطور کردن پوست به طور طبیعی پوست با غدد چربی تولید کننده روغن، از دست می‌دهد. بنابراین هیدراسیون پوست باید به طور منظم با استفاده از مرطوب کننده و کنترل دمای محیط انجام شود. همچنین خطر ابتلا به سرطان پوست افزایش می‌یابد، زیرا عملکرد مانع از UV می‌تواند در طول سوختگی آسیب دیده و یا مختل شود و خطر تغییر رنگ پوست با قرار گرفتن در معرض آفتاب نیز بیشتر می‌شود. فرآیند شامل موارد زیر است:

• شستشوی روزانه / دوش گرفتن و تمیز کردن دقیق تمام زخم‌ها
• مرطوب کردن حداقل به صورت روزانه
• قبل از استفاده مجدد از کرم مرطوب کننده، این ناحیه باید به درستی تمیز شود تا وجود کرم باقی مانده را کاهش دهد.
• حفاظت روزانه در برابر خورشید: لباس پوشیدن، کلاه‌های عرضی پهن، SPF 30+ تا زمانی که زخم‌ها بهتر شوند

استفاده از اسپلینت و موقعیت دهی

پوست سوخته و زخم‌های فعال به جای چند روز یا چند هفته، طی چند ساعت منقبض می‌شوند، قرار دادن اسپلینت و موقعیت دهی جنبه‌های مهم درمان سوختگی هستند. بسته به موقعیت و شدت آسیب و توانایی بیمار برای همکاری در درمان فعال، ممکن است نیاز به استفاده از اسپلینت و موقعیت دهی باشد. دلایل استفاده از اسپلینت تحت تأثیر استعداد ایجاد اسکار و منقبض شدن و توانایی بیمار برای حفظ محدوده حرکتی تنها با ورزش کردن است. اهداف:

• برای بی حرکت سازی پیوند پوست بعد از جراحی- اسپلینت را می‌توان پس از پیوند به طور معمول 5-7 روز استفاده کرد تا پیوند بگیرد.
• برای محافظت از ساختار آسیب پذیر، به عنوان مثال تاندون در معرض
• برای جلوگیری از انقباض پوست و تاندون
• برای حفظ محدوده حرکت مفصل، زمانی که بیمار قادر به انجام چنین کاری نیست مثلا بعد از عمل، در داخل ICU با تهویه و آرام بخش، کودکان جوان
• برای جلوگیری از بد شکلی درازمدت

ماساژ 

ماساژ برای شکستن گره‌های کلاژن که برای ایجاد زخم شکل می‌گیرند، استفاده می‌شود. هدف این است که پوست را نرم و دوباره حساس کرده، که سبب جلوگیری از چسبندگی و کاهش خارش، و همچنین کشش پوست / بافت اشکار می‌شود.

 فشرده سازی

هدف از ساق‌های فشرده سازی و سایر روش‌های کمپرس، حفظ صافی بافت اسکار در حال رشد و جلوگیری از اسکارهای بیشتر است. فرض بر این است که فشرده سازی جریان خون بیش از حد را که واسطه‌های زخم را فراهم می‌کند، کاهش می‌دهد. فشرده سازی می‌تواند به روش‌های مختلفی از قبیل بانداژ، ساق و جوراب فشرده سازی یا لباس‌های فشار (سفارشی یا در دسترس) انجام شود. همچنین می‌توان از لباس‌های فشرده سازی برای کمک به نگهداری محصولات نرم کننده زخم استفاده کرد. توصیه می‌شود فشار بین 24 تا 40 میلیمتر جیوه باقی بماند و به طور منظم تعویض شود یا محکم شود تا این فشار باقی بماند. نوع فشرده سازی استفاده شده به بهبود زخم، مساحت ناحیه آسیب بدن، زمان پس از بهبودی و نیاز فرد، بستگی بیمار دارد.

پی آر پی

درمان پلاسمای غنی از پلاکت با موفقیت برای درمان بیماری‌های پوستی مختلف مانند خطوط ناشی از کشیدگی پوست، زخم‌ها و جای آکنه و همچنین پوست آسیب دیده در اثر سوختگی، استفاده می‌شود. پلاکت‌ها حاوی مقادیر زیادی از “عوامل رشد” هستند، پروتئین‌هایی که پوست دارای جراحت یا آسیب دیده را بهبود می‌دهند. اساسا هنگامی که پلاکت‌ها به قسمتهای آسیب دیده تزریق می‌شوند، عوامل رشدی را آزاد می‌کنند که باعث تحریک تولید کلاژن می‌شوند و سلول‌های اطراف را وادار به تکثیر می‌کنند که باعث بهبود و بازسازی پوست می‌شوند.

اوزون درمانی

اوزون درمانی یک درمان غیر تهاجمی است که می‌تواند برای حفظ سلامتی و همچنین درمان بیماری‌های متعدد استفاده شود. در اوزون درمانی، باید انتظار داشته باشید که خون از بدن شما گرفته شود و سپس با اوزون غنی گردد. درمان با اوزون با تحریک آنزیمی که اکسیژن بیشتری را آزاد می‌کند، عمل می‌نماید. اوزون یک نوع اکسیژن بهبود یافته است و از سه اتم اکسیژن تشکیل شده که در بدن یافت می‌شوند. افزایش اوزون می‌تواند با باکتری‌ها، ویروس‌ها، عفونت‌ها و بیماری‌ها مبارزه کند.

درمان شاک ویو 

شاک ویو برای افزایش فاکتورهای رشد که برای بهبود زخم و آنژیوژنز حیاتی هستند، شناخته شده است. آنژیوژنز یکی از اجزای ضروری بهبود زخم و در نتیجه بخشی از درمان زخم‌های ناشی از سوختگی است. مطالعات دیگر نشان داد که افزایش بقای فلپ پوستی یا اثرات توصیف شده، نتیجه بالینی در بیماران مبتلا به فاسیات کف پا، آرنج تنیس بازان یا  مشکلات دیگر را بهبود می‌بخشد.

لیزر درمانی 

لیزر کلمه ای است که از شرح علمی زیر گرفته شده است: تقویت نور با گسیل تحریکی تابش. لیزر به طور کلی به انرژی نور یک تک فرکانس نور اشاره دارد که در پرتو متمرکز است. در پزشکی لیزرها برای ایجاد یک پاسخ درمانی خاص با تبدیل نور به گرما استفاده می‌شوند. در مورد اسکار سوختگی، لیزر اسکار قدیمی را تبخیر می‌کند، و زخمی را ایجاد می‌کند که موجب بهبودی جدید می‌شود.

ورزش

هدف ورزش حفظ و بازگرداندن محدوده حرکتی، قدرت، تحمل ورزشی و عملکرد است.

• بی تحرکی و اختلال در وضعیت فیزیکی یک عارضه معمول پس از سوختگی در اثر واکنش بیش از حد متابولیکی است که در سوختگی شدید همراه با اثرات درد و استراحت طولانی مدت دیده می‌شود. متابولیسم بالا و توانایی خوردن نامناسب همراه با آسیب شدید سوختگی، اگر هیچ محرک فیزیکی وجود نداشته باشد، عضله را تضعیف می‌کند.
• کاهش عملکرد، تحمل و قدرت ورزشی برای بیماران سوختگی به دلیل بستری شدن طولانی مدت، استراحت طولانی مدت، بی حرکت شدن برای محافظت از پیوند جدید و آرام بخش، و همچنین آگاهی و سازگاری پایین، معمول است. سایر عوامل مانند درد، بهبود آهسته زخم، باز شدن زخم و غیره، بر شرکت فعال در ورزش تاثیر می‌گذارد.
• ورزش می‌تواند به کنترل ادم کمک کند.
• استفاده از اسپلینت و ورزش باید به صورت ترکیبی انجام شوند.

 قواعد کلی

ورزش شامل حرکت، بازآموزی عملکردی، دامنه حرکتی مفصل، قدرت و تمرین هوازی می‌باشد. هر نوع فعالیت بدنی می‌تواند یک نوع ورزش باشد. نکات زیر هنگام ورزش برای توانبخشی و ترمیم سوختگی پوست اهمیت دارد:

• تمرین باید سریعا به محض حضور / پذیرش آغاز شود. حرکت کردن زودهنگام ناحیه آسیب دیده و کل بدن فرد کلیدی برای بهبود بهینه است.
• تمرینات فیزیکی را در دوره‌های حاد، میان مدت و بلند مدت ادامه دهید، این ورزش‌ها با توجه به نیازها و توانایی‌های فرد متفاوت است. حفظ محدوده حرکتی NB تا زمان بلوغ زخم به طور معمول 12-18 ماه پس از سوختگی لازم است، با این حال این زمان با توجه به فرد متفاوت خواهد بود.
• سوختگی‌های روی مفصل نیاز به مراقبت‌های دقیق بیشتر برای حفظ محدوده حرکتی (ROM) در ترکیب با اسپلینت دارد. کشش‌ها نباید در محدوده آناتومی باشند
• هر جا که ممکن است ترکیبی از کشش‌ها از جمله کشش روی مفاصل متعدد را انجام دهید. به یاد داشته باشید پوست یک بافت چند مفصلی پیوسته و بزرگ است.
• ضروری است که کشش‌ها بدون لباس / پانسمان روی محل مشاهده شوند تا دراز کردن / کشش بر روی رشته‌های منقبض شناسایی و بهینه سازی شوند.
• تجویز ورزش، پویا و وابسته به بهبود زخم، پیوند، وضعیت پزشکی بیمار، میزان مرگ و میز و سن است. دفعات، شدت، زمان و نوع تمرین همه فردی هستند. عملکرد به تحمل درد بیمار، زخم و انگیزه بیمار بستگی دارد. تمرینات را چندین بار در روز انجام دهید.