با گذشت زمان، ساییدگی و پاره شدن در دیسکها، مفاصل و استخوانها میتواند منجر به تغییرات دژنراتیو در ستون فقرات شود. این تغییرات دژنراتیو ممکن است شامل کاهش ارتفاع دیسک، از دست رفتن غضروف مفصلی، اسپرینگ استخوان (خار استخوان) و ضخیم شدن استخوان باشد. این عارضه با عنوان آرتروز گردن (استئوآرتریت) شناخته میشود. با پیشرفت عارضه، کانال نخاعی و سوراخ بین مهرهها میتوانند شروع به باریک شدن کنند و در نهایت ممکن است فشار روی طناب نخاعی و اعصاب باعث ایجاد علائم گوناگونی شود. اگرچه ممکن است درمانهای کمی برای نقض کردن تغییرات دژنراتیو به ستون فقرات مرتبط با این عارضه انجام شود اما اکثر بیماران میتوانند نتیجه خوبی با مدیریت مناسب داشته باشند.
راه های درمان و توانبخشی آرتروز و ساییدگی مهره گردن
دو نوع آرتروز معمولا به درد گردن منجر میشود: اسپوندیلوز گردنی و آرتریت روماتوئید. با هر دو نوع، آسیب مفصلی است که باعث درد و ناراحتی گردن میشود. گزینههای درمان آرتروز گردن عبارتند از:
- محدود کردن حرکت گردن، که ممکن است به معنای ساییدگی طوق گردن باشد.
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (داروهای ضد التهابی غیر NSAID) یا داروهای دیگر برای کمک به کاهش درد و تورم
- فیزیوتراپی
- سرما و گرما درمانی
- ورزش برای بهبود حالت ایستادن و نشستن بد و تقویت و کشش ستون فقرات گردن
- طب سوزنی، ماساژ و درمان دستی
- تزریقات استروئیدی گردن در برخی موارد
در موارد نادر، ممکن است جراحی برای کاهش فشار بر طناب نخاعی ناشی از خارهای استخوان یا یک فتق دیسک ضروری باشد.
در صورت مراجعه به کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی دکتر فلاح برای درمان آرتروز گردن میتوانید از انواع روشهای مدرن درمانی و توانبخشی این مرکز بهرمند شوید. برای دریافت اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت میتوانید با شماره 03136252857 تماس حاصل فرمایید.
چرا گردنمان دچار آرتروز میشود؟
آرتروز گردن یک عارضه است که معمولا در طول زمان به علت سایش تدریجی و پارگی همراه با استفاده بیش از حد و یا پیری رخ میدهد. این به ویژه ممکن است در بیماران با سابقهی گردن درد یا ضربه به ستون فقرات و یا کسانی که شیوه زندگیشان شامل مقدار زیادی از کارهایی همچون بلند کردن، دولا دولا راه رفتن، خم شدن و یا چرخش گردن و یا فعالیتهایی با استفاده از بازوها در مقابل بدن است، شایع باشد.
این بیماری با چه نشانههایی شناخته میشود؟
این عارضه معمولا در بیماران مسن دیده میشود. بسیاری از بیماران مبتلا به آرتروز گردن کوچک ممکن است علائم کمی را تجربه کنند یا هیچ نشانهای نداشته باشند. با پیشرفت بیماری، بیماران ممکن است درد و سفتی یا خشکی در گردن و کاهش محدودهی حرکتی گردن قابل دسترس داشته باشند. در موارد شدیدتر از جمله فشردگی طناب نخاعی یا عصب، درد، سوزن سوزن شدن، ضعف یا بیحسی ممکن است در گردن، قسمت بالای کمر، شانهها، بازوها یا دستها تجربه شود. گاهی اوقات ممکن است سر درد نیز وجود داشته باشد.
بیماران مبتلا به آرتروز گردن به طور کلی افزایش علائم را در طول فعالیتهایی که به طور تکراری یا به طور مداوم شامل صاف کردن یا دراز کردن گردن هستند، را تجربه میکنند. علائم همچنین ممکن است در طول پایان محدودهی حرکات گردن (مانند چرخاندن گردن به طور کامل به یک سمت)، در طول بلند کردن و یا دولا دولا راه رفتن طولانی مدت (به خصوص هنگام نشستن) افزایش یابند. علائم هنگام دراز کشیدن (در حالت خوب) و یا هنگام استفاده از گرما روی گردن (مثلا در طول دوش گرفتن) کاهش مییابند.
چه عواملی ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد؟
عوامل متعددی وجود دارند که ممکن است به ایجاد و پیشرفت این عارضه کمک کنند. این عوامل باید مورد ارزیابی قرار گیرند و در صورت امکان باید با دستور پزشک اصلاح شوند، و ممکن است شامل موراد زیر باشند:
- سن (> 40 سال)
- یک شیوه زندگی که شامل مقادیر زیادی از فعالیتهایی همچون بلند کردن، دولا دولا راه رفتن، فعالیتهایی که بازوها به سمت جلو قرار میگیرند، خم شدن یا چرخاندن است.
- سابقهی آسیب یا ضربه به گردن (برای مثال شلاق)
- فعالیتهای بیش از حد یا نامناسب
- دورههای بهبود ناکافی از فعالیت
- حالت ایستادن و نشستن بد
- سفتی و خشکی ستون فقرات گردنی
- پایداری مرکزی ضعیف
- ضعف یا سفتی عضله
- عدم تعادل عضله
- روش بلند کردن نامناسب
- اختلالات بیومکانیک
- ژنتیک
راههای تشخیص این مشکل چیست؟
برای تشخیص آرتروز گردن معمولا یک ارزیابی کامل از یک پزشک همراه با بررسیهای مناسب نیاز است. یک اشعه ایکس ستون فقرات به طور معمول تغییرات دژنراتیو همراه با این عارضه را نشان میدهد. بررسیهای دیگر مانند سی تی اسکن، اسکنهای استخوان یا ام آر آی نیز ممکن است برای ارزیابی شدت و تعیین دقیق ساختارهایی که تحت تاثیر قرار گرفتهاند، تجویز شوند.
آرتروز گردنمان را چگونه درمان کنیم؟
درمان آرتروز گردن بستگی به ماهیت و شدت علائم تجربه شده دارد. در بیشتر موارد درمان محافظه کارانه و غیر جراحی توصیه میشود. آنها عبارتند از:
چندین روز استراحت کردن
چندین روز استراحت مطلق میتواند برای برخی از موارد درد شدید به علت آرتروز گردن موثر باشد؛ با این حال هر استراحت مطلقی باید محدود به 1 تا 3 روز باشد نه بیشتر، زیرا استراحت بیشتر باعث طولانی شدن بهبودی میشود. استراحت مطلق دراز مدت همچنین خطر فرد برای ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) یا لخته شدن خون در اندامهای پایین را افزایش میدهد. ترومبوز سیاهرگی عمقی میتواند منجر به آمبول ریوی (PE) یا لخته شدن خون در ریهها شود که میتواند تهدید کننده حیات باشد.
گرما درمانی را امتحان کنید
گرما درمانی قطر عروق خونی را افزایش میدهد (اتساع وریدی)، که باعث افزایش گردش خون میشود. همچنین اسپاسم عضلانی را کاهش میدهد و احساس درد را اصلاح میکند. گرما درمانی میتواند با استفاده از پکهای گرم، پدهای گرم کننده یا بطریهای آب گرم، یا خیس کردن دستمال در آب گرم و اعمال آن به منطقه آسیب دیده، انجام شود.
- همچنین میتوانید در وان گرم بنشینید.
- از گرما درمانی برای بیش از 15 تا 20 دقیقه استفاده نکنید.
- یک پارچه بین پوست و منبع گرما قرار دهید.
- هنگام استفاده از گرما، از تسکین درد موضعی استفاده نکنید.
- برای جلوگیری از سوختگی درجه حرارت را تست کنید. در صورت داشتن فشار خون بالا و یا بیماریهای قلبی، از وانهای گرم یا آبگرم اجتناب کنید.
از سرما درمانی استفاده کنید
سرما درمانی با کاهش قطر عروق خونی، باعث کاهش تورم میشود. همچنین میتواند درد عمیق را بیحس کند. سرما درمانی را میتوان با استفاده از پکهای سرد، کیسهی یخ، کهنههای سرد یا کیسههای سبزیجات یخ یا میوهها اعمال کرد.
- بیشتر از 15 تا 20 دقیقه در یک زمان از پکهای سرد یا دیگر روشهای سرما درمانی روی ناحیه استفاده نکنید.
- همیشه یک حوله بین پوست و منبع سرما قرار دهید.
- از مصرف داروهای موضعی ضد درد در همان زمان که در حال اعمال سرما درمانی هستید استفاده نکنید.
- اگر گردش خون ضعیف دارید از سرما درمانی استفاده نکنید.
تاثیر دارو درمانی
برخی از داروهایی که برای درمان آرتروز گردن و درد ناشی از آن به کار میروند عبارتاند از:
داروهای ضد درد بدون نسخه را امتحان کنید
به طور کلی، درد ناشی از آرتروز گردن اغلب پس از چند روز بهبود مییابد. یکی از راههای خوب برای درمان درد، استفاده از ضد دردهای بدون نسخه است.
- نمونههایی از داروهای ضد درد بدون نسخه که به این عارضه کمک میکنند شامل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین (Bayer، Ecotrin)، ایبوپروفن (Motrin، Advil) و ناپروکسن (Aleve) هستند. استامینوفن (تیلنول) داروی دیگری است که ممکن است به عنوان یک داروی ضد درد نیز مفید باشد.
- استامینوفن یک گزینه امنتر برای افراد با سابقهی آسم، فشار خون بالا، بیماریهای کبدی، بیماریهای قلبی، و یا زخم معده است.
داروهای تجویزی استفاده کنید (h4)
انواع متعددی از داروهای ضد درد تجویز شده وجود دارد که پزشک شما ممکن است به شما برای درمان درد همراه با این عارضه، زمانی که داروهای غیر تجویزی دیگر کافی نیستند، بدهد. پزشک شما ممکن است NSAID تجویز شده را تجویز کند که باعث کاهش هرگونه التهاب همراه با آرتروز گردن خواهد شد. - داروهای محبوب NSAID شامل دیکلوفناک (Voltaren)، ملوکسیکام (Mobic)، نابومتن (Relafen)، اتودولاک (Lodine) و اکسپروزین (Daypro) هستند.
آرامبخشهای عضله را امتحان کنید
آرامبخشهای عضلانی ممکن است برای درمان اسپاسم عضلانی همراه با آرتروز گردن تجویز شوند. آرامبخشهای عضلانی محبوب عبارتند از: کاریزوپرودول (Soma)، سیکلوبنزاپرین (Flexeril)، متوکاربامول (Robaxin) و متاکسالون (Skelaxin). استفاده از آرامبخشهای عضلانی به دلیل خطر بالای وابستگی یا اعتیاد آنها باید به مصرف کوتاه مدت محدود شوند.
بریس گردن بپوشید
بریس موقت ممکن است به کاهش درد آرتروز گردن کمک کند. اطمینان حاصل کنید که بیش از یک هفته از بریس گردن استفاده نکنید. بریس به عضلات اجازهی استراحت میدهد. استفاده طولانی مدت از بریس سست کننده است زیرا میتواند عضلات را ضعیف کرده و منجر به درد بیشتر در گردن شود. میتوانید از داروخانه یا از پزشک یک بریس گردن نرم بگیرید.
تزریق استروئید اپیدورال انجام دهید
تزریق استروئید اپیدورال (ESI) یک روش حداقل تهاجمی است که میتواند برای درمان درد ناشی از آرتروز گردن مورد استفاده قرار گیرد. تزریق ترکیبی از یک استروئید فعال طولانی (تریامسینولون، بتامتازون) و یک عامل بیهوشی (لیدوکایین، بوپیواکائین) است. داروها به فضای اپیدورال ستون فقرات تزریق میشوند که فضای بین پوشش محافظ طناب نخاعی (دورا) و ستون فقرات (مهره) است. مدت زمان تسکین درد از تزریق استروئید اپیدورال متفاوت است و میتواند هفتهها، ماهها و گاهی حتی سالها باشد.
• توصیه میشود بیش از سه تزریق استروئید اپیدورال در یک دوره 12 ماهه انجام نشود زیرا استفاده بیش از این حد میتواند ستون فقرات را تضعیف کند.
فیزیوتراپی برای آرتروز گردن
درمان با فیزیوتراپی برای بیماران مبتلا به آرتروز گردن برای کمک به تسکین درد، بهبود انعطاف پذیری و قدرت، و برای اطمینان از نتیجه مطلوب مهم است. فیزیوتراپی معمولا برای درد مزمن تجویز میشود که به مدت چندین هفته بدون پاسخ به درمانهای دیگر دوام دارد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ماساژ بافت نرم
- الکتروتراپی (برای مثال اولتراسوند)
- تحرک
- کشش
- اصلاح وضعی
- استفاده از پشتیبانی وضعی
- استفاده از نوار وضعی
- سرما یا گرما درمانی
- آموزش
- آگاهی اصلاح فعالیت
- پیلاتس بالینی
- هیدروتراپی یا آب درمانی
- تمرینات برای بهبود انعطاف پذیری، قدرت، حالت ایستادن و نشستن و ثبات مرکز بدن.
درمان دستی ستون فقرات را امتحان کنید
درمان دستی ستون فقرات که توسط پزشک انجام میشود همچنین ممکن است به کاهش درد ناشی از آرتروز گردن، به ویژه در اولین ماه درد کمک کند. این کار با تراز مجدد ستون فقرات انجام میشود که به علت ضعف ستون فقرات ناشی از آرتروز گردن، ناهمتراز شده است. به طور کلی این یک روش امن است.
طب سوزنی را در نظر بگیرید
طب سوزنی یک درمان محبوب برای درد گردن و کمر موجود از مدتها پیش است. طب سوزنی برای آرتروز گردن شامل داخل کردن سوزنهای بسیار نازک، در حدود اندازه موی انسان، به گردن و کمر است. سوزنها میتوانند بچرخند، الکتریکی تحریک شوند یا گرم شوند تا نتایج حاصل از درمان افزایش یابد. تصور میشود طب سوزنی باعث تعادل بخشیدن انرژی چی بدن که در مریدین جریان دارد، میشود. توضیح دیگر ممکن است این باشد که طب سوزنی باعث آزاد شدن مواد شیمیایی میشود که درد و التهاب را کاهش میدهند.
به طور منظم ورزش کنید
ورزش منظم، حتی اگر در طول یک قسمت دردناک آرتروز گردن اصلاح شود، میتواند به سرعت بهبود کمک کند. توصیه میشود فعالیتهای طبیعی یا نزدیک به فعالیتهای طبیعی را ادامه دهید. تمرینات کم اثر مانند پیاده روی یا شنا، انتخاب خوبی هستند. یوگا نیز فرم خوبی از ورزش است. اشاره شده است که افرادی که روزانه راه میروند احتمال ابتلا به درد گردن و درد در قسمت پایین کمر کمتری دارند. قبل از شروع تمرینات، همیشه باید با پزشک صحبت کنید. شما و پزشک میتوانید یک روتین ورزش که درست مناسب عارضه خاص شما باشد را برنامهریزی کرده انجام دهید.
برخی از ورزشهای مناسب برای درمان و توانبخشی آرتروز و ساییدگی گردن عبارتاند از:
تو کشیدن چانه
صاف بنشینید یا بایستید و کمر و گردنتان را صاف نگه دارید، شانهها باید کمی عقب باشند (شکل 5). چانه خود را تا انجا که میتوانید و بدون درد است به داخل بکشید، تا احساسی بیشتر از یک کشش خفیف تا متوسط نداشته باشید. چشمان و بینی خود را به سمت جلو نگه دارید. برای 2 ثانیه نگه دارید و 10 بار تکرار کنید در صورتی که تمرین بدون درد باشد. 3 بار در روز این حرکت را تمرین کنید.
فشار کتفها
صاف بایستید یا بنشینید و گردن و شانههایتان را صاف نگه دارید (شکل 6). تیغههای شانه را تا آنجا که میتوانید البته بدون درد فشار دهید در صورتیکه احساسی بیشتر از یک کشش خفیف تا متوسط نداشته باشید. 5 ثانیه نگه دارید و 10 بار تکرار کنید در صورتیکه تمرین بدون درد باشد. 3 بار در روز تمرین را تکرار کنید.
چرخش گردن
صاف بایستید یا بنشینید و شانهها کمی عقب باشند. سر خود را به سمت یکی از شانهها تا آنجایی که میتوانید و البته بدون درد است بچرخانید، در صورتیکه احساسی بیشتر از یک کشش خفیف تا متوسط نداشته باشید (شکل 7). سپس تمرین را تکرار کنید و گردن خود را در جهت مخالف بچرخانید. گردن خود را صاف نگه دارید و اجازه ندهید که سرتان در طول حرکت به سمت جلو حرکت کند. در هر طرف 10 بار تکرار کنید در صورتی که تمرین بدون درد باشد. این تمرین را هر روز 3 بار تکرار کنید.
تعیین اینکه آیا نیاز به جراحی دارید یا نه
اکثر بیماران مبتلا به آرتروز گردن نیازی به جراحی فقراتی ندارند. درمان غیر جراحی در حداقل 75 درصد از موارد اسپوندیلوز موفق است، اما در بعضی موارد، عمل جراحی ضروری است. اگر نقصهای عصبی را تجربه میکنید، احتمالا جراحی بهترین گزینه شما خواهد بود. از دست دادن احساس یا عملکرد در بازوها، پاها، کف پاها و انگشتانتان، میتواند نشانهای از چنین نقصهایی باشد. در این شرایط، یک عصب یا ستون فقرات شما شروع به فشرده شدن میکند. آسیب زمینهای به سیستم عصبی شما در صورتی که این عارضهها اصلاح نشوند، میتواند بدتر شود.