کمر یا گردن درد که در انجام فعالیت‌های عادی روزمره اختلال ایجاد می‌کند برای درمان نیاز به جراحی دارد. لامینکتومی نوعی جراحی است که در آن جراح بخشی یا تمام استخوان مهره (لامینا) را خارج می‌کند. این عمل کمک می‌کند فشار به نخاع یا ریشه‌های عصبی که ممکن است در اثر آسیب، فتق دیسک، باریک شدن کانال (تنگی نخاع) یا تومور ایجاد شود، کاهش یابد. لامینکتومی تنها در صورت عدم کارایی سایر روش‌های درمانی پزشکی در نظر گرفته می‌شود.
چرا ممکن است به لامینکتومی نیاز داشته باشم؟
کمردرد یا گردن درد می‌تواند از خفیف، مبهم و آزار دهنده تا مداوم، شدید و ناتوان کننده باشد. درد در ستون فقرات می‌تواند توانایی حرکت و عملکرد شما را محدود کند. لامینکتومی ممکن است برای کاهش فشار به اعصاب نخاعی، درمان مشکل دیسک یا برداشتن تومور از ستون فقرات انجام شود.
یکی از دلایل مهم انجام لامینکتومی، فتق دیسک در ستون فقرات است.
دیسک ممکن است به دلیل آسیب دیدگی یا پارگی جابجا شده یا آسیب ببیند. هنگامی که دیسک به اعصاب نخاعی فشار می‌آورد، این باعث درد و گاهی بی‌حسی یا ضعف می‌شود. بی‌حسی یا ضعف در قسمت بدن که عصب درگیر است احساس می‌شود، اغلب در دست‌ها یا پاها. شایع‌ترین علامت فتق دیسک، سیاتیک است. این یک درد شدید و تیرکشنده در امتداد عصب سیاتیک است که از باسن تا ران و پایین پشت ساق پا گسترش می‌یابد.
اگر دیگر درمان‌های پزشکی موثر نباشد، جراحی می‌تواند یک انتخاب باشد. برخی از درمان‌های پزشکی برای درد ممکن است شامل این موارد باشد:
- تغییرات در فعالیت
- داروهایی مانند شل کننده عضلات، داروهای ضد التهاب و تسکین دهنده درد
- تزریقات ستون فقرات
- توان بخشی جسمی، فیزیوتراپی یا هر دو
- کار درمانی
- کاهش وزن (در صورت اضافه وزن)
- ترک سیگار
- وسایل کمکی، مانند پشتیبانی مکانیکی پشت
لامینکتومی معمولاً برای کمردرد یا گردن درد انجام می‌شود که پس از درمان پزشکی همچنان ادامه یابد. یا زمانی که درد همراه با علائم آسیب عصبی مانند بی‌حسی یا ضعف در بازوها یا پاها باشد، انجام می‌شود. از دست دادن کنترل روده یا مثانه در اثر فشار در گردن رحم یا ستون فقرات کمر نیز معمولاً نیاز به جراحی دارد.
دلایل دیگری نیز ممکن است برای ارائه دهنده خدمات بهداشتی به منظور انجام لامینکتومی وجود داشته باشد.
خطرات لامینکتومی چیست؟
مانند هر روش جراحی، عوارضی نیز ممکن است رخ دهد. برخی از عوارض احتمالی ممکن است شامل این موارد باشد:
- خونریزی
- عفونت
- لخته شدن خون در پاها یا ریه‌ها
- آسیب نخاع یا ریشه عصب
- خطرات مرتبط با استفاده از بیهوشی عمومی
عصب یا رگ‌های خونی در ناحیه جراحی ممکن است آسیب ببینند. این می‌تواند باعث ضعف یا بی‌حسی شود. درد ممکن است با جراحی کاهش نیابد یا بدتر شود، اگرچه نادر است.
بسته به شرایط سلامتی خاص شما ممکن است خطرات دیگری نیز به همراه داشته باشد. قبل از جراحی حتماً هرگونه نگرانی را با ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود در میان بگذارید.
چگونه می‌توانم برای لامینکتومی آماده شوم؟
- ارائه دهنده خدمات بهداشتی جراحی را برای شما توضیح می‌دهد و به شما این امکان را می‌دهد که هر سوالی درباره این روش دارید را بپرسید.
- از شما خواسته می‌شود فرم رضایت نامه‌ای را امضا کنید که اجازه انجام جراحی را به شما می‌دهد.
فرم را با دقت بخوانید و اگر مسئله‌ای برایتان واضح نیست سوال کنید.
- علاوه بر سابقه سلامت کامل، ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است قبل از انجام این روش، معاینه جسمی را انجام دهد تا از سلامتی شما اطمینان حاصل کند. ممکن است آزمایش خون یا آزمایش‌های تشخیصی دیگری داشته باشید.
- اگر به هر نوع دارو، لاتکس، نوار چسب و داروهای بیهوشی (موضعی و عمومی) حساس هستید یا به آن حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- تمام داروهای تجویز شده و بدون نسخه پزشک و مکمل‌های گیاهی را که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر سابقه اختلالات خونریزی دارید یا از داروهای رقیق کننده خون (ضد انعقاد)، آسپرین یا سایر داروهایی که روی لخته شدن خون تأثیر می‌گذارند استفاده می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است قبل از عمل به شما گفته شود که این داروها را قطع کنید.
- اگر باردار هستید یا فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید، به ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود بگویید.
- دستورالعمل‌هایی را که برای نخوردن و آشامیدن قبل از جراحی به شما داده شده دنبال کنید.
- ممکن است قبل از جراحی برای کمک به آرامش به شما آرامبخش داده شود.
- شما ممکن است قبل از جراحی با یک متخصص فیزیوتراپی ملاقات کنید تا در مورد توانبخشی صحبت کنید.
- فعالیت‌های خاص ممکن است پس از جراحی محدود شوند. باید کسی را داشته باشید تا در کارهای خانه و رانندگی چند روزی به شما کمک کند.
- بر اساس وضعیت سلامتی شما، ارائه دهنده خدمات بهداشتی ممکن است دستورالعمل‌های دیگری برای شما داشته باشد.
در طی لامینکتومی چه اتفاقی می‌افتد؟
لامینکتومی معمولاً نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. بسته به شرایط شما و اقدامات پزشک ممکن است روش‌ها متفاوت باشد.
ممکن است در حین خواب با بیهوشی عمومی، لامینکتومی انجام شود. یا ممکن است در حالی که شما تحت بیهوشی نخاعی بیدار هستید انجام شود. اگر از بی حسی نخاعی استفاده شود، از کمر به پایین هیچ حسی نخواهید داشت. تکنیک‌های جدیدتری در حال توسعه است که ممکن است این امکان را فراهم کند که لامینکتومی تحت بی حسی موضعی به صورت سرپایی انجام شود. پزشک شما پیش از این با شما صحبت خواهد کرد.
به طور کلی، عمل لامینکتومی اینگونه انجام می‌شود:
- از شما خواسته می‌شود لباستان را دربیاورید و به شما لباس مخصوص می‌دهند.
- بیهوشی روی شما اعمال خواهد شد.
- هنگامی که تحت بیهوشی قرار گرفتید، ممکن است یک کاتتر تخلیه ادرار برای شما قرار داده شود.
- اگر محل جراحی با موهای اضافی پوشانده شده باشد، ممکن است موها زده شوند.
- یا روی پهلو یا شکم روی میز عمل قرار خواهید گرفت.
- متخصص بیهوشی در حین جراحی به طور مداوم ضربان قلب، فشار خون، تنفس و میزان اکسیژن خون شما را بررسی خواهد کرد.
- کارکنان بهداشت و درمان با محلول ضدعفونی کننده پوست محل جراحی را تمیز می‌کنند.
- جراح بر روی مهره انتخاب شده برش ایجاد می‌کند.
- جراح عضلات را از هم جدا خواهد کرد.
- جراح قوس استخوانی قسمت خلفی مهره (لامینا) را برمی‌دارد تا فشار وارد بر اعصاب در ناحیه کاهش یابد. این ممکن است شامل از بین بردن خار یا رشد استخوان، یا برداشتن تمام یا بخشی از دیسک باشد.
- در بعضی موارد، همجوشی ستون فقرات ممکن است همزمان انجام شود. در طی همجوشی ستون فقرات، جراح 2 یا چند استخوان را در ستون فقرات شما متصل می‌کند.
- برش با بخیه یا منگنه‌های جراحی بسته خواهد شد.
- بانداژ یا پانسمان استریل اعمال خواهد شد.
بعد از لامینکتومی چه اتفاقی می‌افتد؟
در بیمارستان
بعد از جراحی، برای تحت مراقبت قرار گرفتن به اتاق ریکاوری منتقل می‌شوید. هنگامی که فشار خون، نبض و تنفس شما ثابت شد و هوشیار شدید، شما را به اتاق بیمارستان منتقل می‌کنند. لامینکتومی معمولاً مستلزم این است که شما یک یا چند روز در بیمارستان بمانید.
به احتمال زیاد عصر روز جراحی از رختخواب خارج شده و راه رفتن را شروع خواهید کرد. درد شما با داروها کنترل می‌شود تا بتوانید ورزش کنید. ممکن است به شما یک برنامه ورزشی داده شود که هم در بیمارستان و هم بعد از ترخیص آن را دنبال کنید.
در خانه
هنگامی که در خانه هستید، تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه برش جراحی مهم است. ارائه دهنده خدمات بهداشتی به شما دستورالعمل‌های خاصی برای استحمام می‌دهد. منگنه‌ها یا بخیه‌های جراحی در طی پیگیری مراجعه به مطب برداشته می‌شوند.
مطابق توصیه ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی، برای تسکین درد از مسکن استفاده کنید. آسپرین یا داروهای ضد درد دیگر ممکن است احتمال خونریزی را افزایش دهد. حتماً فقط از داروهای توصیه شده استفاده کنید.
در صورتی که هر یک از موارد زیر را تجربه کردید به ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی خود اطلاع دهید:
- تب
- قرمزی، تورم، خونریزی یا ترشح از محل برش
- افزایش درد در اطراف محل برش
- بی حسی در پاها، کمر یا باسن
- مشکل در ادرار کردن یا از دست دادن کنترل مثانه یا روده
تا زمانی که ارائه دهنده خدمات بهداشتی به شما نگوید نباید رانندگی کنید. برای بلند کردن اشیا یا قوس دادن کمر خم نشوید. ارائه دهنده شما ممکن است به شما بگوید سایر فعالیت‌ها را محدود کنید.
ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی درمانی شما ممکن است بسته به شرایط خاص شما، دستورالعمل‌های دیگری پس از انجام این روش به شما بدهد.
اقدامات بعدی
قبل از اینکه با آزمایش یا روشی موافقت کنید، مطمئن شوید که این مسائل را می‌دانید:
- نام آزمایش یا عمل
- دلیل اینکه شما در حال انجام آزمایش یا عمل هستید
- چه نتایجی باید انتظار داشت و معنی آنها چیست
- خطرات و مزایای آزمایش یا عمل
- عوارض جانبی یا عوارض احتمالی چیست
- چه موقع و کجا باید آزمایش یا عمل را انجام دهید
- چه کسی آزمایش یا عمل را انجام می‌دهد و شرایط آن شخص چیست
- اگر آزمایش یا عمل را انجام ندهید چه اتفاقی می‌افتد
- هر آزمایش یا عمل جایگزین دیگر که می‌توان انتخاب کرد
- چه موقع و چگونه نتیجه خواهید گرفت
- اگر سوال یا مشکلی دارید پس از آزمون یا عمل با چه کسی تماس بگیرید
- هزنیه آزمایش یا عمل چقدر است
