دیسک بیرون زده کمر (دیسک کمر) هنگامی اتفاق می افتد که در آن دیسک به سمت بیرون فشار وارد کرده و منجر به اذیت شدن عصب های اطراف آن می شود. این مورد می تواند در هر سمت از ستون فقرات و در آن ناحیه، درد و بی حسی ایجاد کند. یک دیسک بیرون زده می تواند منجر به ایجاد کمر درد شدید شده و زندگی روزانه و فعالیت های معمول شما را مختل کند. دیسک بیرون زده ی کمر معمولاً می تواند در اثر خشکی دیسک های بین مهره ای، آسیب دیدگی های ناشی از حوادث، مانند افتادن از ارتفاع، بودن در یک حادثه رانندگی یا بلند کردن یک جسم بسیار سنگین به وجود آید. خبر خوب این است که چندین درمان غیرجراحی برای آن وجود دارد که شما می توانید از آن ها برای کاهش درد استفاده کنید و به فعالیت های روزانه خود بازگردید. به خواندن این مقاله برای یادگیری بهترین درمان های خانگی و تجویز شده توسط پزشک برای مدیریت درد ناشی از دیسک بیرون زده، ادامه دهید.
بنابراین، قبل از آن که شما انجام جراحی را در نظر بگیرید، از بررسی کردن دیگر گزینه ها اطمینان حاصل کنید. از درمان فیزیکی، مراقبت های کایروپراکتیک، طب سوزنی و یا ماساژ استفاده کنید. اگر این موارد مؤثر واقع نشود، پس با دکتر خود درباره داروها و تزریقاتی که می تواند کمک کند، مشورت کنید. فقط هنگامی که تمام آن گزینه ها شکست خورد، باید عمل جراحی را به عنوان راه حلی نهایی در نظر بگیرید.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ی درمان بدون جراحی دیسک کمر و یا برای رزرو نوبت در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر سلمان فلاح با شماره تلفن 03136252857 تماس حاصل فرمایید.
چه عاملی باعث ایجاد دیسک بیرون زده کمر می شود؟
یک دلیل رایج برای ایجاد دیسک بیرون زده کمر، دژنراتیو شدن دیسک می باشد. دژنراتیو شدن دیسک کمری به دلیل فرسودگی و پارگی که در طول افزایش سن شما اتفاق می افتد، صورت می پذیرد. دیسک های نخاعی با گذشت سال ها دچار انعطاف پذیری کمتری می شوند و این بدان معنی است که احتمال پارگی یا جدایی آنها در صورت کوچکترین کشیدگی وجود خواهد داشت. این مورد معمولاً در افراد با سن بیشتر از 35 سال اتفاق می افتد.
بعضی از دیسک های بیرون زده در اثر برخورد یک ضربه ناگهانی به ستون فقرات کمری به وجود می آیند. پایین افتادن از پله ها یا زمین خوردن بر روی یک سطح سخت، وقوع یک ضربه جدی به کمر (مانند یک تکل در هنگام بازی کردن فوتبال)، یا یک تصادف رانندگی می تواند منجر به پارگی یک دیسک شود. حوادثی از این قبیل، رایج ترین دلایل برای دیسک های بیرون زده کمری در افراد با سن کمتر از 35 سال می باشند.
در بیشتر مواقع، مشخص کردن دقیق دلیل ایجاد یک دیسک بیرون زده کمری، دشوار می باشد. انواع متفاوتی از حرکات و شرایط وجود دارد که فشار مضاعفی را بر روی کمر وارد می کند. این حرکات عبارتند از بلند کردن اجسام سنگین، چرخش های ناگهانی، یا حتی اضافه وزن زیاد.
فاکتورهای ریسکی خاصی وجود دارد که احتمال ایجاد دیسک بیرون زده را افزایش می دهد. این موارد عبارتند از:
- مرض چاقی
- کارهای بسیار سخت فیزیکی که نیازمند بلند کردن زیاد اجسام، خم شدن، هل دادن، کشیدن، یا چرخاندن می باشند.
- موارد ژنتیکی
علائم دیسک بیرون زده کمری چیست؟
تمام این علائم، مواردی کلاسیک برای به وجود آمدن دیسک بیرون زده کمری می باشند، اما به خاطر داشته باشید که این مشکل فقط با یک یا حتی دو نشانه همراه نخواهد شد. این مشکل ترکیبی از تمام علائم با یکدیگر می باشد که باعث به وجود آمدن یک سندروم می شود. بنابراین، در صورت داشتن هر کدام از این علائم، به پزشک مراجعه و مورد را بررسی کنید:
- کمر درد: این مورد یکی از علائم برجسته است و می تواند به هر روشی، از یک درد خفیف تا درد ناگهانی و آزاردهنده تغییر پیدا کند.
- درد پا: این مورد معمولاً از کمر درد بدتر می باشد و می تواند به سمت پایین و تمام مسیر را به سمت پا طی کند و انتشار یابد.
- ناهنجاری های حسی: مواردی مانند بی حسی، حس گز گز شدن، سوختگی، یا احساسات شوک آور الکتریکی می باشند.
- ضعف ماهیچه ها یا از دست دادن عملکرد: این مورد بستگی به فشار وارد شده بر روی هر یک از عصب ها دارد. هنگامی که فشار بر روی مهره L5-S1 وارد شود، شما ممکن است با ماهیچه های موجود در پای خود مشکل پیدا کنید.
اگر شما در حال تجربه کردن هر کدام از این علائم هستید، با پزشک خود سریعاً تماس بگیرید تا او بتواند وضعیت شما را تشخیص داده و درمان مناسب را برای شما تجویز کند.
یک دیسک بیرون زده کمری چگونه تشخیص داده می شود؟
متخصص فیزیکی شما ممکن است از ترکیب یک آزمایش فیزیکی، آزمایش عصبی، سابقه پزشکی و آزمایشات تصویربرداری برای تشخیص مشکل شما استفاده کند. یک تصویربرداری اِم آر آی، یکی از رایج ترین آزمایشات تصویربرداری برای تشخیص مشکلات دیسک می باشد، اما باید با آزمایشات فیزیکی و عصبی کامل ترکیب شود. یک تصویربرداری اِم آر آی بیرون زدگی را مشخص خواهد کرد، اما ممکن است ترکیبی از فاکتورها برای ایجاد درد شما وجود داشته باشد. آزمایشات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن، یا میلوگرام ممکن است برای حذف کردن دیگر شرایط احتمالی مانند عفونت ها، تومورها و استخوان های شکسته مورد استفاده قرار گیرند. در بسیاری از موارد، آزمایشات تشخیص ضرورتی ندارد و درمان مناسب می تواند بر اساس یافته های درون یک سری آزمایشات کامل توسط پزشک یا متخصص فیزیکی شما، ارائه شود.
درمان بدون جراحی دیسک کمر چیست؟
تردیدی وجود ندارد که باید نگاهی جدی به یک دیسک بیرون زده داشت، مخصوصاً اگر مشکل در حال ایجاد درد قابل ملاحظه ای باشد. برای بیمارانی که در نظر دارند از انجام عمل جراحی دیسک بیرون زده صرف نظر کنند (که مشکل آنها در حالی اتفاق می افتد که هسته داخلی دیسک آن ها به سمت قسمت بیرونی همان دیسک نشت می کند)، روش های غیرجراحی برای درمان ستون فقرات وجود دارد که می تواند برای مدیریت درد بسیار مؤثر باشد.
داروها
درد خفیف ممکن است توسط داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا تیلِنول (Tylenol) درمان شود، اما در بسیاری از موارد، ممکن است مواد مخدر جدی تر مانند Percocet و Oxycontin تجویز شود. این داروها همه دارای عوارض از جمله حالت تهوع، سرگیجه، و یبوست می باشند و ریسک جدی برای ایجاد اعتیاد نسبت به این داروها وجود دارد.
درمان فیزیکی
درمان فیزیکی نه تنها باعث درمان دیسک بیرون زده می شود، بلکه تسکین درد فوری را برای بیمار به وجود می آورد و به آن ها تکنیک های ارزشمند برای جلوگیری از آسیب دیدگی های مشابه در آینده، آموزش خواهد داد. درمان فیزیکی برای یک دیسک بیرون زده معمولاً ترکیبی از تکنیک های غیر فعال و فعال می باشد. بیشتر متخصصان درمان را با موارد غیرفعال مانند ماساژ عمیق بافت ها، درمان حرارتی و سرمایی، آب درمانی، تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS)، لیزر درمانی و انقباض آغاز می کنند. بسیاری از این تکنیک ها باعث کاهش التهاب می شوند و فشاری را که باعث ایجاد اسپاسم ماهیچه می شود را تسکین می دهند.
درمان های فیزیکی فعال شامل ورزش های تثبیت کننده، انعطاف پذیری، آب درمانی و قوی سازی ماهیچه ها می باشند. این درمان های فعال به قوی سازی و افزایش انعطاف پذیری کمک می کنند. یک بدن قوی و انعطاف پذیر می تواند از وقوع مشکلات دیسکی در آینده جلوگیری کند. درمان فیزیکی غیرتهاجمی می باشد و هیچ گونه عوارضی را با خود به همراه نخواهد داشت. نه تنها به درمان دیسک بیرون زده کمک می کند، بلکه برای سلامت کلی بیمار نیز مفید واقع خواهد شد.
درمان های اضافه برای دیسک بیرون زده کمری
برای تسکین درد طولانی مدت، توصیه می شود که شما از درمان های زیر استفاده کنید:
- ماساژتراپی: این درمان می تواند به تسکین درد کمر شما با افزایش گردش خون، شل کردن ماهیچه ها، و آزادسازی عوامل تسکین درد طبیعی در بدن به نام اِندورفین ها، کمک کند.
- طب سوزنی: در این روش، سوزن های نازک به درون پوست و نزدیک به محوطه ایجاد درد تزریق می شوند. سازمان غذا و دارو، استفاده از این درمان را برای کمر درد تأیید کرده است.
- رفتار درمانی شناختی: اگر شما درد سیاتیک ناشی از دیسک بیرون زده را تجربه می کنید، این می تواند به مدیریت درد و علائمی همراه با این شرایط می آیند، کمک کند. این درمان به افراد کمک می کند تا رفتارهای خودباخته را در خود کنترل و آن ها را تغییر دهند. یک متخصص همچنین می تواند در آموزش تکنیک هایی مانند مدیتیشن ذهنی و تجسم برای کاهش درد، کمک کند.
تزریقات کورتیزون
کورتیزون به داروی ضدالتهاب بسیاری قوی گفته می شود که می تواند به طور مستقیم به ناحیه اطراف عصب های ستون فقرات تزریق شود. یک تزریق کورتیزون، التهاب اطراف عصب ها را کاهش داده و درد را تسکین می دهد. تزریقات انجام شده، راه حل های بلند مدت نخواهند بود. تأثیرات تسکین دهنده درد بعد از چندین هفته یا ماه، کمتر خواهد شد. با این حال، تسکین درد کوتاه مدت به شما اجازه خواهد داد تا فعال بمانید و در درمان های فیزیکی تا زمان بهبودی بدن خود، شرکت کنید.
تزریقات پی آر پی (PRP)
درمان یک دیسک بیرون زده با روش پی آر پی، یک عمل غیرجراحی خواهد بود، می توان آن را به صورت سرپایی انجام داد، مدت زمان آن فقط یک ساعت خواهد بود و به زمان بهبودی بسیار کمی نیاز خواهد داشت. فرآیند با برداشتن مقدار کمی از خون بیمار با استفاده از یک سرنگ (مانند گرفتن خون در آزمایشگاه ها برای آزمایش های معمولی) آغاز می شود.
هنگامی که خون از شما گرفته شد، در شیشه های کوچکی و درون یک سانتریفیوژ قرار داده شده و در سرعت های بالا برای جداسازی گلبول های قرمز متراکم تر از گلبول های سفید با تراکم کمتر و پلاکت ها، می چرخد. در این عمل، لایه با تراکم کمتر در قسمت بالا قرار می گیرد. بعد از انجام سانتریفیوژ، لایه پلاکت دار با پلاسما برای به وجود آوردن یک پلاسمای غنی پلاکت دار، ترکیب خواهد شد. پی آر پی به طور مستقیم در داخل دیسک بین مهره ای، با استفاده از هدایت فلوروسکوپی و قابلیت جایگذاری درست، تزریق خواهد شد. فلوروسکوپی به تکنیک تصویربرداری گفته می شود که اجازه تجسم را در طول فرآیند به شما خواهد داد.
مراقبت در منزل
چندین کار وجود دارد تا شما بتوانید آن ها را به تنهایی انجام داده تا درد ناشی از دیسک بیرون زده کمری را کاهش دهید و احساس راحتی بیشتری را در طول روز داشته باشید. یک یا چند عدد از درمان های زیر را امتحان کنید:
- استراحت: اگر کمر شما درد می کند، چند روزی به خود استراحت دهید و از فعالیت های خم شونده و چرخاننده که باعث افزایش درد می شود، جلوگیری کنید. دکترها استراحت در رختخواب را نهایت بیشتر از یک یا دو روز پیشنهاد نمی کنند. استراحت بیش از حد در رختخواب می تواند منجر به افزایش درد، ضعف و سفتی ماهیچه شود. بعد از چند روز استراحت، با ورزش های سبک مانند راه رفتن، یوگای سبک، شنا کردن و انجام حرکات کششی، برای قوی سازی و انعطاف پذیر کردن ماهیچه ها و مفصل ها، فعال بمانید.
- سرما/حرارت درمانی: سرما درمانی می تواند منجر به کاهش درد، ورم کردگی و التهاب ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر شما، شود. بسته های یخ را به مدت 30 دقیقه و چندین بار روز، هنگام درد اعمال کنید. شما همچنین می توانید بسته های حرارتی را برای آرام کردن و شل کردن ماهیچه های سفت شده استفاده کنید.
- تنظیمات حالت بدن: حالت بدن مناسب خود را در هنگام نشستن و ایستادن در روز، حفظ کنید. حالت بدنی نامناسب باعث ایجاد فشار مضاعف بر روی ستون فقرات گشته و منجر به افزایش درد و ناراحتی می شود.
- موقعیت های خوابیدن: بعضی از موقعیت ها برای خوابیدن باعث بدتر شدن دیسک بیرون زده کمری در شب می شوند. تلاش کنید تا از خوابیدن بر روی شکم خود جلوگیری کنید، زیرا این امر منجر به افزایش کمر درد خواهد شد. بر روی پشت خود بخوابید و بالشی را در زیر زانوی خود قرار داده، یا به بغل دراز بکشید و بالشی را در بین پاهای خود قرار دهید تا فشار وارده بر روی ستون فقرات خود را کاهش داده و ستون فقرات و باسن خود را در حالت تنظیم نگه دارید.
- از رژیم غذایی سالم پیروی کنید: شما باید از دریافت مقدار کافی پروتئین و آهن اطمینان حاصل کرده و از مصرف شکر و نمک جلوگیری کنید. پروتئین برای درست شدن سلول های جدید ضروری است، آهن با خود اکسیژن را به سمت ماهیچه های شما حمل می کند و هر دو برای قوی سازی استخوان ها یکپارچه هستند. در عوض، غذاهایی با ویتامین D فراوان (مانند سالمون)، آنتی اکسیدان ها (مانند انواع توت ها) و کلسیم دار (مانند لبنیات) را مصرف کنید. همچنین، استفاده از مکمل هایی مانند کندرویتین گلوکزامین را برای پر کردن غضروف های از بین رفته استخوان ها، که می توانند منجر به کاهش درد شوند، را در نظر بگیرید.
چه ورزش هایی را می توانم برای دیسک بیرون زده در خانه انجام دهم؟
پس از آن که شعله درد کمری در شما آغاز شد، این سوال همیشه پرسیده می شود که “برای کاهش درد چه عملی می توان انجام داد؟!”. چندین ورزش ساده را می توان بدون استفاده از هیچ ابزاری انجام داد. تمام این ورزش ها معمولاً برای حرکت در داخل یک محدوده تلرانسی تعریف شده اند. این بدان معنی است که شما می توانید تا 50% حرکت را قبل از افزایش شدت درد انجام دهید، و پس از آن ورزش ها را در محدوده تلرانسی انجام دهید. با گذشت زمان، آن محدوده قادر به بهبود یافتن و بزرگ شدن خواهد بود.
تکیه بر روی آرنج ها (حالت ابوالهوال)
حرکت را با دراز کشیدن بر روی شکم آغاز کنید. ساعدهای خود را بر روی زمین قرار داده و آرنج های خود را دقیقاً در زیر شانه های خود قرار دهید. بازوهای شما با یکدیگر موازی می باشند. در حالت استنشاق، به آرامی سینه و بالا تنه خود را از روی زمین بلند کرده و تا خم شدن خفیف کمر، بالا ببرید. شکم خود را به داخل و بیرون بلند کرده تا از ستون فقرات خود محافظت کنید. به اندازه 5 تا 10 مرتبه نفس خود را نگه دارید و سپس به آرامی کمر خود را به سمت زمین حرکت دهید.
حرکت شنا به صورت دمر
با صورت، بازوهای خود در کنار بدن، و سرتان که به یک سمت چرخانده شده است، دراز بکشید. بازوهای خود را بالا بیاورید و دست های خود را در زیر شانه ها قرار دهید. آرنج های خود را صاف کرده و بالا تنه خود را تا جایی که درد اجازه می دهد، فشار دهید. به خاطر داشته باشید که باید لگن، باسن ها و پاهای خود را شل کرده و به کمر خود اجازه دهید تا خم شود. این حرکت را 1 تا 2 ثانیه نگه دارید و به آرامی به حالت اول خود بازگردید. سعی کنید تا خود را در تکرار هر بار این حرکت، مقداری بیشتر به سمت بالا حرکت دهید. این حرکت را به مدت 2 تا 3 دقیقه انجام دهید.
حرکت گربه/گاو
حرکت را با دست ها و زانوهای خود آغاز کنید. دست های خود را در زیر شانه قرار داده و زانوهای خود را در زیر باسن های خود قرار دهید. بالاتنه خود را تا جایی که ممکن است، به حالت قوسی شکل دربیاورید و در این حال سر خود را به سمت سینه خود جلو بیاورید. به حالت اولیه خود بازگردید و فوراً پایین تنه خود را به حالت قوسی درآورده تا در حالتی که سر خود را بالا می آورید، همزمان شکم شما به سمت زمین بیاید. این حرکت را به مدت 2 تا 3 دقیقه انجام دهید.