کمر درد اغلب ناشی از کشش یک عضله ساده، تاندون یا رباط است و معمولاً به دلیل یک مشکل جدی نیست. اغلب کمر درد یک علت ساده ندارد، اما ممکن است به دلیل طیف وسیعی از عوامل، از جمله موارد زیر ایجاد گردد:
• وضعیت قرار گیری ضعیف
• کمبود ورزش باعث سفتی ستون فقرات میشود
• فشارها یا کشیدگیهای عضلانی
علاوه بر عوامل ذکر شده در بالا، همچنین شرایط خاصی وجود دارند که با درد کمر همراه هستند.
متخصصین کمر درد با بررسی دقیق نشانههای همراه با این عارضه به تشخیص علت بیماری میپردازند و سپس درمان مناسب را به بیمار توصیه میکنند. متخصصین با کمک گرفتن از جدیدترین روشهای تشخیصی و درمانی سعی دارند که درد بیمار را به حداقل برسانند و میزان توانایی و قدرت حرکت او را به افزایش دهند.
متخصص کمر درد چگونه این بیماری را درمان میکند؟
کمر درد یک مشکل رایج است که در برخی مواقع بیشتر افراد را تحت تأثیر قرار میدهد. این درد اغلب ناشی از کشش یک عضله ساده، تاندون یا رباط است و معمولاً به دلیل یک مشکل جدی نیست.
کمر درد ممکن است حاد باشد، جایی که درد به سرعت شروع میشود، اما پس از چند روز یا چند هفته کاهش مییابد و یا مزمن، که ممکن است چند هفته یا حتی چند ماه و چند سال ادامه یابد.
اگر کمر درد شما شدید باشد یا بعد از سه روز بهبود نیابد، باید به متخصص کمر درد مراجعه کنید. اگر بعد از آسیب کمر درد دارید نیز باید به پزشک مراجعه نمایید. درمان کمر درد بستگی به نوع درد شما و علت آن دارد. این درمان ممکن است شامل بستههای گرم و یا سرد، فیزیوتراپی، ورزش، داروها، تزریق، درمانهای مکمل و گاهی عمل جراحی باشد.
در کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی دکتر فلاح انواع روشهای درمان و توانبخشی برای درمان ردهای اسکلتی عضلانی از جمله کمر درد به شما عزیزان ارائه میشود. برای دریافت اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت میتوانید با شمارههای03136252857 تماس حاصل فرمایید.
ساختار کمر چطور است؟
ستون فقرات، که همچنین استخوان پشت یا ستون اسپاینال نامیده میشود، یکی از قویترین قسمتهای بدن است و به شما انعطاف پذیری و قدرت زیادی میدهد. این ساختار شامل 24 استخوان (ستون فقرات) است که هر یک در بالای دیگری قرار دارد و دیسکها نیز در بین این استخوانها هستند و تعداد زیادی رباط قوی و عضلات در اطراف آنها برای حمایت کردن وجود دارند.
در هر دو طرف ستون فقرات، از بالا به پایین، تعداد زیادی از مفاصل کوچک به نام مفاصل فاست هستند. طناب نخاعی از داخل مهرههایی عبور میکند که از آن حفاظت میکنند. عصبها از طریق فاصله بین استخوانهای ستون فقرات به سایر قسمتهای بدن منشعب میشوند. با افزایش سن، ساختار ستون فقرات مانند مفاصل، دیسکها و رباطها نیز پیر خواهند شد. ساختارها همچنان قوی میمانند اما سفتتر شدن کمر همراه با افزایش سن امری طبیعی است.
علل درد گرفتن کمر چیست؟
درد ناشی از مفاصل، استخوانها یا بافتهای نرم
همیشه شناسایی علت کمر درد امکان پذیر نیست اما به ندرت موردی جدی است. بیشتر کمر درد چیزی است که به نام “غیر اختصاصی” شناخته میشود (علت مشخصی ندارد) و یا “مکانیکی” (درد ناشی از مفاصل، استخوانها یا بافتهای نرم در داخل و اطراف ستون فقرات است) میباشد.
این نوع کمر درد:
- به نظر میرسد که بسته به موقعیت شما بهتر یا بدتر شود – برای مثال، ممکن است در هنگام نشستن یا دراز کشیدن احساس راحتی کنید
- معمولاً در هنگام حرکت بدتر میشود، اما اجتناب از حرکت دادن کمر به طور کامل ایدهٔ خوبی نیست، زیرا این حالت میتواند همه چیز را بدتر کند
- میتواند به طور ناگهانی یا به تدریج پیشرفت کند
- ممکن است گاهی اوقات ناشی از وضعیت قرار گیری بد بدن و یا بلند کردن جسمی به صورت نامناسب باشد، اما اغلب ظاهر علت مشخص نیست
- ممکن است به علت آسیب جزئی مانند رگ به رگ شدن (رباط رگ به رگ شده) یا کشیدگی (کشیدگی عضله) باشد
- میتواند همراه با احساس تنش و یا فشار باشد
- معمولاً ظرف چند هفته شروع به بهبود میکند
شرایط پزشکی که باعث کمر درد میشوند
شرایطی که میتوانند باعث کمر درد شود عبارتند از:
- بیرون زدگی دیسک کمر (یک دیسک غضروف در ستون فقرات به عصب فشار وارد میکند) – این میتواند باعث بروز علائمی از قبیل درد، بی حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف در قسمتهای دیگر بدن شود
- سیاتیک (تحریک عصبی که از کمر به پایین پای میرود) – این حالت میتواند درد، بیحسی، سوزن سوزن شدن و ضعف در کمر، باسن، پاها و کف پا را به وجود آورد
- اسپوندیلیت انکیلوز (تورم مفاصل در ستون فقرات) – این حالت باعث درد و سفتی میشود که معمولاً در صبح بدتر میشود و با حرکت بهبود مییابد
- اسپوندیلولیستسیز (یک استخوان در ستون فقرات خارج از موقعیت قرار میگیرد) – این حالت میتواند درد کمر و سفتی، و همچنین بی حسی و احساس سوزن سوزن شدن را ایجاد کند
این شرایط به صورت غیر متفاوتی برای کمر درد غیر اختصاصی درمان میشوند.
به ندرت، کمر دردی میتواند نشانهای از یک مشکل جدی مانند موارد زیر باشد:
- استخوان شکسته در ستون فقرات
- یک عفونت
- سندرم کادو اکینا (جایی که اعصاب در کمر به شدت فشرده میشوند)
- سرطان
اگر به متخصص کمر درد مراجعه نمایید، آنها به دنبال این علائم خواهند بود.
چه زمانی مراجعه به متخصص کمر درد ضروری است؟
اگر درد شما به شکل موارد زیر است، به پزشک مراجعه کنید:
• بسیار شدید است و یا مدت زمان طولانی وجود دارد
• فعالیتهای روزمره شما را تحت تأثیر قرار میدهد
به ندرت، کمر دردی میتواند نشان دهندهٔ یک مشکل جدی باشد. اگر علائم زیر را مشاهده کردید، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید:
• قادر به کنترل یا دفع ادرار خود نیستید
• کنترل روده خود را از دست دادهاید
• اطراف قسمت پشت یا اندام تناسلی شما بی حس است
• ضعف در پاها دارید یا قادر به حفظ تعادل روی پاهای خود نیستید
• درد شدید مداوم دارید که در عرض چند هفته بدتر میشود
مشکلات کمر درد چگونه تشخیص داده میشوند
اگر به درمان بیشتر نیاز دارید، پزشک با بحث درباره علائم، میتواند درد کمر شما را ارزیابی کند. پس از یک بررسی ساده، بیشتر مشکلات ممکن است تشخیص داده شوند و بعید است که آزمایش خاصی مورد نیاز باشد.
اگر دچار آسیب دیدگی شدهاید، اگر پزشک مشکوک باشد که ممکن است علت زمینهای برای درد شما وجود داشته باشد، یا اگر درد به مدت زمان غیرمنتظرهای ادامه داشته باشد، ممکن است برای انجام آزمایشات از شما درخواست شود. در این مورد ممکن است تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) یا اسکن کامپیوتری توموگرافی (سی تی اسکن) مورد نیاز باشد.
به ندرت، پزشک ممکن است اشعه ایکس را پیشنهاد کند. با این حال، اشعه ایکس برای دو دلیل غالباً مفید است:
• بیشتر کمر درد شامل بافتهای نرم پشت (مانند عضلات یا رباطها) میشود و نمیتوانند با اشعه ایکس دیده شوند.
• برخی از تغییرات در استخوانها و مفاصل پشت در سن ما رایج هستند و اگر چه این تغییرات را میتوان در اشعه ایکس دید، آنها اغلب به کمر درد مربوط نیستند. بسیاری از افرادی که به کمر درد مبتلا نیستند نیز این تغییرات را در اشعه ایکس نشان میدهند.
متخصصین کمر درد از چه راههایی برای درمان این بیماری کمک میگیرند؟
کمر درد معمولاً ظرف مدت چند هفته یا چند ماه بهبود مییابد. چندین راه وجود دارند که میتوانید سعی کنید برای کاهش درد خود در طی این مدت کمک بگیرید. همچنین اگر فکر میکنید اقدامات ساده به تنهایی مؤثر نیستند، برخی از درمانهای ویژه وجود دارند که ممکن است توصیه شوند.
اگر با وجود تلاش برای انجام درمانهای ساده درد شما بهبود پیدا نکرد، میتوانید به متخصصین طب فیزیکی مراجعه نمایید.. درمانهای اصلی برای کمر درد عبارتند از:
فعال ماندن
یکی از مهمترین کارهایی که میتوانید انجام دهید این است که تا زمانی که میتوانید فعالیتهای عادی خود را ادامه دهید و حرکت کنید. قبلاً تصور میشد که استراحت در رختخواب به شما کمک میکند، اما اکنون گفته میشود که افرادی که فعالیت دارند، احتمالاً سریعتر بهبود مییابند.
این کار ممکن است در ابتدا دشوار باشد، اما دلسرد نشوید – درد شما در نهایت شروع به بهبود میکند. در صورتی که درد شما را از انجام کارهای عادی باز میدارد، میتوانید از داروهای مسکن استفاده نمایید.
لازم نیست منتظر بمانید تا قبل از بازگشت به کار، کاملاً درد برطرف شود. بازگشت به کار به شما کمک خواهد کرد که به یک الگوی طبیعی از فعالیت بازگردید و از درد دور بمانید.
بستههای گرم و سرد
در بعضی افراد گرما- برای مثال حمام داغ یا گذاشتن یک بطری آب گرم روی منطقه آسیب دیده – به کاهش درد در هنگام شروع کمر درد کمک میکند.
سرما، مانند یک بسته یخ یا کیسهای از سبزیجات یخ زده که روی ناحیه دردناک قرار میگیرد، میتواند در کوتاه مدت به کاهش درد کمک کند. با این حال، یخ را مستقیماً بر روی پوست قرار ندهید، زیرا ممکن است باعث بروز سوختن در اثر سرما شود. ابتدا بستهٔ یخ یا کیسه سبزیجات یخ زده را درون یک پارچه قرار دهید.
یکی دیگر از گزینهها این است که با استفاده از بسته یخ و یک بطری آب گرم به صورت یک در میان استفاده نمایید. بستههای گرم و سرد را میتوان از اکثر داروخانهها خریداری کرد.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی برای تقویت قدرت و انعطاف پذیری مفید است. متخصص طب فیزیکی میتواند به نظارت بر برنامه ورزشی شما کمک کند و تمرینات خاصی را برای کمک به شما توصیه میکند.
درمانهای دستی (“استفاده از دست در درمان”)، مانند دستکاری و موبیلیزاسیون مفاصل نخاعی، میتوانند به کاهش درد کمک کند.
شغل درمانی
اگر کمر درد شما باعث بروز مشکلات در انجام فعالیتهای روزانه مانند لباس پوشیدن، شستشو و رانندگی میشود، ممکن است شغل درمانی برای شما مفید واقع گردد. پزشک ممکن است راههای مختلفی برای انجام کارها و کاهش فشار پیشنهاد کند یا ابزارها و گجت هایی را جهت کمک به شما توصیه کند. اما مهم است که به جای تلاش برای بازگشت به فعالیتهای روزانه خود، به ابزارها یا گجت ها تکیه نکنید.
دارودرمانی
پزشکان متخصص کمر درد مصرف برخی از داروهای زیر را برای تسکین درد به بیماران توصیه میکنند:
داروهای ضد درد
داروهای ضد درد مانند پاراستامول (ضد درد) ممکن است به کاهش درد کمک کنند. شما باید از داروهای ضد درد زمانی که به آنها نیاز دارید استفاده کنید. مهم است که این داروها را به طور منظم و با دوز توصیه شده، به ویژه هنگامی که کمر درد شدت مییابد استفاده نمایید. اما نباید این داروها را بیشتر از هر 4 ساعت تا حداکثر هشت قرص در 24 ساعت مصرف نمایید.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن میتوانند به کاهش درد کمک کنند. شما میتوانید از داروهای ضد درد و NSAID ها برای یک دوره کوتاه درمانی حدود یک هفته تا 10 روز استفاده کنید. اگر بعد از این مدت داروها مؤثر نبودند، بعید به نظر میرسد که پس از آن نیز تاثیری داشته باشند. با این حال، اگر مصرف این داروها به کاهش درد شما کمک کرد، میتوانید یک دوره کوتاه دیگر را امتحان کنید. شما همچنین میتوانید از کرمهای ضد التهابی یا ژلها در مناطق آسیب دیده استفاده کنید. اگر این داروها به شما کمکی نمیکنند، میتوانید از پزشک بخواهید تا داروهای دیگری را برای شما تجویز کند.
آمیتریپتیلین
آمیتریپتیلین برای آرام کردن ماهیچهها و بهبود خواب عمل میکند. معمولاً برای کاهش علائم کمر درد حداقل دوز تجویز میشود. اگر دوز اولیه برای شما عمل نکند، پس از آن میتوان دوز را به تدریج افزایش داد. این رویکرد به کاهش خطر عوارض جانبی کمک میکند که ممکن است شامل خشکی دهان، خواب آلودگی یا تاری دید باشند.
گاباپنتین / پرگابالین
این داروها معمولاً به عنوان درمان اولیه برای کمر درد “عادی” نیستند. اگر چه گاباپنتین / پرگابالین به کاهش کمر درد کمک نمیکنند، اما ممکن است باعث کاهش درد سیاتیک از طریق کاهش تحریک اعصاب شوند. ممکن است مجبور باشید به مدت شش هفته، و گاهی اوقات به مدتی طولانیتر از این داروها استفاده نمایید. همانند سایر داروها عوارض جانبی نیز پس از مصرف میتواند وجود داشته باشد، بنابراین مصرف آنها برای همه مناسب نیست. باید در خصوص مصرف گاباپنتین / پرگابالین با پزشک خود مشورت نمایید.
تزریق آستروئید
اگر درمانهای دیگر به اندازه کافی کارآمد نیستند، گاهی اوقات تزریق آستروئید برای درمان کمر درد یا سیاتیک مفید است. این تزریق ممکن است در اطراف ریشههای عصبی و یا داخل مفاصل فاست اعمال گردد.
ورزش
ورزش مهمترین راهی است که میتوانید برای کاهش کمردرد خود انجام دهید. تحقیقات نشان میدهند که استراحت در رختخواب برای بیش از چند روز، کم دردر را بهبود نمیبخشد و در واقع در درازمدت باعث میشود که عضلات پشت شما ضعیف شوند و تناسب بدن از بین برود. ورزش همچنین آندورفین ها – مواد ضد درد طبیعی بدن شما آزاد میکند.
ممکن است ابتدا در طی ورزش کمی ناراحتی احساس کنید، اما آسیب نمیبیند. ورزش را به آرامی شروع کنید و به تدریج مقدار تمرینات را افزایش دهید. شما همچنین میتوانید از برخی از داروهای ضد درد استفاده کنید. با گذشت زمان، پشت شما قویتر و انعطاف پذیرتر خواهد شد و این روند باید درد را کاهش دهد.
اغلب پس از کاهش درد مردم ورزش خود را متوقف میکنند، اما بهتر است که تمرینات را برای حفظ قدرت و تناسب اندام ادامه دهید، زیرا این امر به کاهش احتمال ابتلای مجدد به کمر درد کمک میکند.
تمریناتی که ممکن است به کاهش کمر درد کمک کنند عبارتند از:
• شنا کردن
• پیاده روی
• یوگا یا پیلاتس
• رفتن به باشگاه
این ورزشها ممکن است برای همه انواع کمر درد مناسب نباشد، بنابراین قبل از شروع ورزش با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی در مورد تمرینات خاص مشورت نمایید. مهم است که حتی زمانی که کمر درد شما درمان شد، تمرینات را ادامه دهید.
جراحی بسته
جراحی کمر درد معمولاً زمانی توصیه میشود که یک علت خاص پزشکی برای درد شما وجود داشته باشد، مانند سیاتیک یا بیرون زدگی دیسک (پرولاپس)، و سایر درمانها به کاهش درد کمک نکردهاند.
اما یک روش به نام رادیوفرکانسی دنرویشن یا عمل جراحی بسته ممکن است گاهی اوقات از قبیل بروز موارد زیر مورد استفاده قرار گیرد:
• مدت زمان زیادی است که به کمر درد مبتلا هستید
• درد شما متوسط یا شدید است
• به نظر میرسد که درد شما از مفاصل ستون فقرات منشاء می گیرد
این روش شامل قرار دادن سوزن در اعصابی است که مفاصل آسیب دیده را تأمین میکنند. امواج رادیویی از طریق سوزنها برای گرم کردن اعصاب ارسال میشوند و آنها را از ارسال سیگنالهای درد باز میدارند.
در حالیکه درمان انجام میشود، شما هوشیار هستید و بیهوشی موضعی برای بی حس کردن پشت بیمار استفاده میشود. شما نیازی به گذراندن یک شب در بیمارستان و بستری شدن نخواهید داشت.
همانند سایر روشها، رادیوفرکانسی دنرویشن خطر بروز عوارضی از قبیل خونریزی، کبودی، عفونت و آسیب تصادفی به عصب را خواهد داشت. پیش از موافقت با انجام این نوع درمان، با پزشک خود صحبت کنید.