درمان کیست بیکر(ورم پشت زانو) ناشی از انباشته شدن مایع مفصلی زانو

کیست بیکر تورمی است که می‌تواند در پشت زانو رشد کند. این کیست حاوی مایع سینوویال است که معمولاً در داخل مفصل زانو یافت می‌شود. این کیست معمولاً زمانی ایجاد می‌شود که مشکل زمینه‌ای مانند آرتروز زانو وجود دارد. علائم عبارت‌اند از درد، تورم و انقباض و گرفتگی پشت زانو. کیست بیکر به‌ندرت باعث پارگی نیز می‌شود و علائم مشابه با ترومبوز ورید عمقی (DVT) را ایجاد می‌کند. اگر علائم مربوط به کیست بیکر رادارید درمان‌های مختلفی وجود دارد که ممکن است به شما کمک کنند.

علت ایجاد ورم در پشت زانو چیست؟

دو راه وجود دارد که ممکن است کیست بیکر شکل بگیرد:

کیست اولیه بیکر

کیست بیکر ممکن است دقیقاً در پشت مفصل زانوی سالم ایجاد شود. این نوع کیست به‌عنوان کیست اولیه شناخته می‌شود و معمولاً در جوانان و کودکان رشد می‌کند.
تصور می‌شود که در این نوع کیست بیکر ارتباطی بین مفصل زانو و بورس پوپلیتئال در پشت زانو وجود دارد. این به این معنی است که مایع مفصلی سینوویال از داخل مفصل می‌تواند به سوراخ پاپیتیتال منتقل شود و کیست بیکر را تشکیل دهد.

کیست ثانویه بیکر

گاهی اوقات کیست بیکر می‌تواند در صورت وجود مشکل زمینه‌ای در زانو مانند آرتروز یا پارگی مینیسک که در داخل مفصل زانو قرار دارد ایجاد شود. این نوع کیست بیکر رایج‌ترین نوع است که کیست ثانویه بیکر نامیده می‌شود.
در کیست ثانویه بیکر، مشکل زمینه‌ای دیگر در مفصل زانو باعث ایجاد بیش‌ازحد مایع سینوویال در مفصل می‌شود. درنتیجه فشار داخل زانو افزایش می‌یابد. این اتفاق اثر کشش کپسول مفصلی است. کپسول مفصلی به پشت زانو برمی‌گردد و کیست بیکر را تشکیل می‌دهد که با مایع سینوویال پرشده است.

نشانه‌های این کیست چیست؟

برخی از افراد مبتلابه کیست بیکر هیچ علامتی ندارند. همچنین، هنگامی‌که یک پزشک زانوی شما را بررسی می‌کند، کیست‌های کوچک همیشه نمی‌توانند پیدا شوند. کیست ممکن است به‌طور تصادفی هنگامی‌که شما در حال انجام بررسی زانوی خود به دلایل دیگری هستید در سی‌تی‌اسکن یافت شود.
به‌طور کلی هرچه کیست بیکر بزرگ‌تر باشد بیشتر احتمال دارد که علائم ایجاد شود. شما ممکن است قادر به دیدن یا احساس تورم پشت زانوی خود باشید. گاهی اوقات ممکن است متوجه شوید که مفصل زانو هم متورم شده است. بعضی از افراد درد در اطراف منطقه زانو را احساس می‌کنند. اگر یک کیست بزرگ بیکر دارید، مخصوصاً هنگام ایستادن ممکن است هنگامی‌که زانو را خم می‌کنید در ناحیه پشت زانو احساس تنگی و انقباض کنید. به‌طورمعمول، ممکن است کشیدگی یا قفل شدن زانوی خود را احساس کنید. اگر دچار مشکل زانو مانند آرتروز هستید ممکن است علائم مربوط به آن نیز مانند درد زانو وجود داشته باشد.

چه کسانی بیشتر دچار این عارضه می‌شوند؟

کیست بیکر بیشتر در کودکان 4 تا 7 ساله و در بزرگ‌سالان بین 35 تا 70 سال رخ می‌دهد. بااین‌حال، کیست‌های بیکر در بزرگ‌سالان بیشتر از کودکان است. اگر دچار مشکلی در زانوی خود هستید احتمال بیشتری برای ایجاد کیست بیکر وجود دارد.

مشکلات زمینه‌ای و اصلی زانو

کیست بیکر در افرادی که مشکلات زمینه‌ای دارند که بر روی زانو تأثیر می‌گذارد، رایج است. هنگامی‌که زانوی شما در معرض علل دیگر التهاب و درد است بیشتر احتمال دارد که کیست به دلیل التهاب ایجاد شود. شرایطی که باعث می‌شود احتمال بیشتری وجود داشته باشد که کیست بیکر را دریافت کنید شامل آرتریت روماتوئید، آرتروز، نقرس و آرتریت پسوریازیس است.

آسیب زانو می‌تواند احتمال پیشرفت این کیست‌ها را افزایش دهد

اگر درگذشته قسمتی از زانو دچار آسیب‌هایی مانند پارگی مینیسک یا تنگی یکی از رباط‌ها شده باشد احتمال ابتلا به کیست بیکر افزایش می‌یابد زیرا زانوی شما کمی ملتهب خواهد شد و این التهاب می‌تواند به ایجاد کیست منجر شود.

وجود جراحی قبلی می‌تواند فرد را مستعد ابتلا به این کیست کند

اگر درگذشته آسیب زانو داشته‌اید احتمال این‌که برای درمان عمل جراحی انجام داده باشید نیز زیاد است. هنگامی‌که روی زانو جراحی انجام می‌شود به‌طور بالقوه احتمال التهاب‌های بعدی افزایش می‌یابد  به‌خصوص اگر قبل از بهبود کامل فشار روی زانو قرار گیرد.

عوارض این بیماری چیست؟

در موارد نادر، کیست بیکر ممکن است عوارضی ایجاد کند. کیست ممکن است بزرگ شود و باعث قرمزی و تورم شود. احتمال پارگی کیست و ایجاد گرما، قرمزی و درد در ساق پا نیز وجود دارد. علائم ممکن است ایجاد لخته خون در رگهای پاها باشد. پزشک ممکن است نیاز به آزمایشهای تصویربرداری از پا داشته باشد تا مطمئن شود که لختهای وجود ندارد. پارگی همچنین میتواند به عوارض دیگری منجر شود، از قبیل:

• گیرافتادن عصب تیبیال. در این موارد درد و بیحس شدن در پشت ساق پا حس میشود.
• انسداد شريان پاپيتئيتال. این باعث درد و فقدان جریان خون میشود.
• سندرم کمپارتمان. این سندرم باعث درد شدید و مشکلات حرکت دادن پا میشود. این سندرم یک اورژانس پزشکی است و به جراحی فوری نیاز دارد زیرا اگر بهموقع درمان نشود میتواند منجر به آسیب دائمی عضلات شود.
• بهندرت کیست بیکر ممکن است آلوده شود.

راههای تشخیص علت این ورم چیست؟

پزشک از شما درباره سابقه پزشکی و علائم شما سؤال خواهد کرد. او معاینه فیزیکی را انجام خواهد داد که شامل بررسی دقیق زانوی شما خواهد بود. مهم است که مطمئن شوید علائم شما توسط کیست بیکر ایجاد میشود و نه تومور یا لخته خون. اگر علت علائم شما مشخص نیست، ممکن است آزمایشهای تصویربرداری داشته باشید، مانند:

• اولتراسوند، برای مشاهده جزئیات بیشتر در مورد کیست
• اشعه ایکس، برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد استخوان مفصل
• ام آر آی، اگر تشخیص بعد از اولتراسوند هنوز مشخص نیست یا اگر متخصص قصد دارد عمل جراحی انجام دهد.

کیست بیکر(ورم پشت زانو) را چگونه درمان کنیم؟

کیست بیکر اغلب بهتر میشود و در طول زمان از بین میرود. کیست اولیه بیکر در کودکان معمولاً باگذشت زمان ناپدید میشود. بااینوجود، ممکن است کیست تا چند ماه یا حتی چند سال ادامه یابد. در بسیاری از افراد علائم آن کم است و درمان خاصی لازم نیست. اگر علائم مربوط به کیست بیکر را دارید گزینههای مختلف درمان برای کمک به شما پیشنهاد خواهد شد، شامل:

یخ نیز ممکن است برای کاهش تورم و درد کمک کند.

تعدادی قالب یخ را در یک کیسه پلاستیکی یا حوله بپیچید و بر روی ناحیه قرار دهید. یخ را مستقیماً روی پوست قرار ندهید، زیرا ممکن است باعث یخزدگی شود. کیسهی نخود یخزده نیز جایگزین خوبی است. بسته یخ را برای 10 تا 30 دقیقه اعمال کنید. کمتر از 10 دقیقه اثر کمی دارد و بیش از 30 دقیقه ممکن است به پوست آسیب برساند.

دارودرمانی

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) میتواند به کاهش درد کمک کند و همچنین ممکن است التهاب و تورم را محدود کند. انواع و مارکهای زیادی وجود دارد. شما میتوانید ایبوپروفن را بدون نسخه در داروخانه خریداری کنید. برای سایر داروها نیاز به نسخه دارید. بنابراین قبل از مصرف آنها با پزشک یا داروساز خود چک کنید تا مطمئن شوید که برای شما مناسب است. در صورت پارگی کیست، مایع داخل کیست ممکن است به ساق پا نشت کند و باعث درد شدیدتر شود. در این وضعیت ممکن است داروهای قویتر موردنیاز باشد.

عصا

ممکن است لازم باشد از عصا استفاده کنید تا علائم شما کاهش یابد. آنها در طول راه رفتن وزن کمتری روی پا قرار میدهند.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی میتواند به کاهش تورم در زانو کمک کند. تمرینات تقویتی پا  میتواند شگفتانگیز باشد تا مایع را از زانو خارج کند و شروع به کاهش فشار و مایع موجود کند. روشهای فیزیوتراپی مانند اولتراسوند، لیزرتراپی و طب سوزنی نیز میتوانند باعث کاهش تورم شوند. درمان فیزیوتراپی همچنین ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ماساژ بافت نرم
• الکتروتراپی 
• استفاده از بریس و زانوبند برای حمایت از زانو
• درمان دستی
• هیدروتراپی

تخلیه مایع

گاهی اوقات پزشک ممکن است از یک سوزن برای تخلیه مایع اضافی از مفصل زانو استفاده کند تا علائم کاهش یابد. بااینحال، معمول است که کیست بیکر در طول زمان دوباره عود کند.

تزریق کورتیزون (استروئید)

تزریق کورتیزون (استروئید) گاهی پس از تخلیه مایع استفاده میشود تا درد و التهاب ناشی از کیست را کاهش دهد. این تزریق از عود مجدد کیست جلوگیری نمیکند.

ورزش درمانی

بیماران دارای کیست بیکر باید ورزشهای انعطافی و تقویتی تسکیندهنده را بهعنوان بخشی از برنامه توانبخشی خود برای اطمینان از نتیجه مطلوب انجام دهند. یکی از اجزای اصلی توانبخشی تقویت عضلات ران، همسترینگ، گلوتال و ساق پا است تا کنترل مفصل زانو برای انجام فعالیتهایی که وزن زیادی تحمل میکنند را بهبود دهد. متخصص طب فیزیکی میتواند توصیه هایی را که برای بیمار مناسبتر است و زمانی که آنها باید آغاز شوند را توصیه کند. برخی از ورزشهای مفید برای درمان کیست بیکر عبارتند از:

اسکات دیوار

پای خود را با لگن، کمر و سرتان در رو به روی دیوار طراز کنید. پاهای خود را تقریباً بهاندازه عرض باسن از هم جدا کنید و آنها را از دیوار بهاندازه کافی فاصله دهید. بدن را پایین بیاورید تا زانوهایتان زاویه 90 درجه را ایجاد کنند. اطمینان حاصل کنید که سر زانوها با پاشنه پا در یک خط قرار میگیرند بهطوریکه بتوانید انگشتان پار ببینید. بهآرامی پایینتنهی خود را پایین بیاورید و برای مدتزمانی پایین نگه دارید. با پیشرفت در این حرکت میتوانید این وضعیت را برای مدتزمان بیشتری نگه دارید. اطمینان حاصل کنید که لگن، کمر و سر در برابر دیوار نگهداشته شدهاند. در طول حرکت نباید دردی احساس شود. شما ممکن است در ابتدا نتوانید اسکات را کامل بزنید و ساق پا به موقعیت موازی با ارتفاع ران نرسد اما با افزایش دامنه حرکت و بهبود درد درحرکت پیشرفت خواهید کرد. 3 ست را 15 تا 20 ثانیه یکبار در روز تکرار کنید.

ورزش پل با بالا بردن مستقیم پا

سطح لگن خود را در حین بالا بردن لگن و باسن به هوا صاف نگه دارید. مکث کنید و یک پای خود را بالا ببرید. برای 3 تا 5 ثانیه نگه دارید، سپس پا را به زمین یا روی توپ برگردانید و با پای مخالف تکرار کنید. زمانی که دیگر نمیتوانید از لرزش لگن یا پایین آمدن باسن خود اجتناب کنی باسن خود را روی زمین بگذارید و استراحت کنید. یکبار در روز دو ست تمرین را 10 بار تکرار کنید.

صاف کردن پا

روی زمین دراز بکشید و پای آسیبدیده را صاف روی زمین بگذارید و پای مخالف را خمکنید. اطمینان حاصل کنید که پای خمشده را کمی به سمت خارجی میچرخانید. به علت وجود  کیست زانوی شما ممکن است کاملاً صاف نباشد اما سعی کنید پاهایتان را تا جای ممکن صاف کنید. پای خود را بهموازات ساق پا بلند کنید. کمر را قوس ندهید و شکم خود را محکم بگیرید و منقبض کنید. نوع دیگر این تمرین اینگونه است که این کار را با صاف کردن انگشتان پا در هوا انجام دهید. شما همچنین میتوانید وزنهای را به مچ پا بیندازید تا سطح دشواری را افزایش دهید. یکبار در روز دو ست 15 تایی را برای هر پا تکرار کنید.

جراحی برای حذف کیست

جراحی گاهی اوقات انجام میشود بهخصوص اگر کیست بسیار بزرگ یا دردناک است و یا سایر روشهای درمان مؤثر نباشد. گاهی اوقات جراحی برای قطع ارتباط بین کیست بیکر و مفصل زانو انجام میشود. کیست همچنین گاهی با استفاده از جراحی باز برداشته میشود. جراحی ممکن است برای درمان یک مشکل زمینهای، برای مثال ترمیم پارگی مینیسک، در یکزمان انجام شود.

چگونه از ایجاد ورم در پشت زانو جلوگیری کنیم؟

مفاصل زانو در طول فعالیتهای ورزشی مستعد ابتلا به آسیب هستند. جلوگیری از آسیب زانو میتواند خطر ابتلا به کیست بیکر را کاهش دهد.
پیشنهادات عبارتند از:

• مفاصل زانو و بافت نرم را بهآرامی قبل از انجام حرکات ورزشی یا شروع فعالیت گرم کنید و ماهیچههای خود را بکشید.
• پوشیدن کفش طبی مناسب برای فعالیت.
• سعی کنید روی توپهای پای خود بچرخید نه زانوی تا از آسیب زانو پیشگیری کنید.
• پس از ورزش با انجام حرکات ملایم و پایدار بدن را سرد کنید.
• اگر زانو آسیب دید بلافاصله فعالیت خود را متوقف کنید یخ را برای درمان تورم استفاده کنید و از پزشک راهنمایی بخواهید.