اکثر کمر دردها ناشی از آسیب به بافتهای نرم که از ستون فقرات پشتیبانی میکنند، از جمله ماهیچهها، تاندونها و رباطها هستند. شما نیازی نیست که حتما یک ورزشکار باشید تا کشیدگی و یا رگ به رگ شدن کمر را تجربه کنید. سادهترین حرکات، حتی یک عطسه، میتواند باعث شود که عضلات پشت شما فراتر از حد طبیعی حرکت خود، کشیده شوند.کشیدگی عضله زمانی اتفاق می افتد که رشتههای یک عضله در معرض پاره شدن قرار میگیرند به سبب عللی مانند کش آمدن یا فعالیت بیش از حد (معمولا به عنوان یک عضله کشیده شده). کشیدگی عضلات کمر هنگامی رخ می دهد که، رباطها بیش از حد کشیده شده یا پاره شوند. رباطها ، بافتهای سخت و فیبری هستند که استخوانها را به یکدیگر متصل میکنند.
درد ناشی از کشیدگی عضله کمر میتواند دامنه گستردهای داشته باشد، از یک درد خفیف تا دردی شدید و طاقت فرسا. صرف نظر از شدت درد، پروتکل درمان برای کشیدگی عضله و رگ به رگ شدن معمولا مشابه است و ربطی به جایگاه درد و کشش ندارد.
کشیدگی و رگ به رگ شدن عضله میتواند ناگهانی به سبب آسیب و یا به علت حرکات بیش از حد و تکراری در طول زمان رخ دهد. شما میتوانید با یک دوره داروهای ضد التهابی، دوره ای کوتاه از استراحت، کمپرس یخ و سپس بازگشت تدریجی به فعالیتهای طبیعی، به طور موثر کشیدگی و رگ به رگ شدن را مدیریت کنید. یک برنامه فیزیوتراپی که شامل ورزشهای کششی و تقویتی است میتواند به شما کمک کند که هم بهبود پیدا کنید و هم از صدمات آینده پیشگیری کنید. ماساژ و استفاده از دستگاه TENS (الکتروتراپی) ممکن است مفید باشد. اکثر این درمانها به کاهش اسپاسم عضلانی و درد کمک میکنند تا شما بتوانید فعالیت های روزانه خود را با حداقل مقدار ناراحتی انجام دهید.
در کلینیک تخصصی طب فیزیکی دکتر فلاح انواع روش های درمانی برای رفع کشیدگی و رگ به رگ شدن کمر به شما عزیزان ارائه می شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت می توانید با شماره های 03136252857 تماس حاصل فرمایید.
چرا دچار کشیدگی و رگ به رگ شدن کمر می شویم؟
بسیاری از کشیدگیها و رگ به رگ شدنها در طول فعالیتهای روزمره، مانند ورزش و یا در محل کار، رخ میدهند. عوامل شایع و عوامل خطرساز برای کشیدگی عضله کمر عبارتند از:
بلند کردن اجسام سنگین
کشیدگی ناشی از بلند کردن جسم سنگین، چرخش ستون فقرات، بلند کردن چیزی از زمین یا برداشتن جسمی از بالای سر، علل شایع کشیدگی عضلات کمر هستند.
ضربه ناگهانی
ضربه ناشی از حرکات کششی میتواند فشار سنگین و ناگهانی بر روی عضلات کمر وارد کند. به عنوان مثال، ورزشهایی با ضربه زیاد مانند فوتبال و لاکراس، فشار بیش از حدی بر روی مفاصل و عضلات را وارد میکنند. ضربه ناگهانی ناشی از یک تصادف یا افتادن مثالهای دیگری است که باعث آسیب عضلانی میشوند. عضلات سفت و محکم، بیشتر در معرض این نوع آسیب هستند.
حرکات تکراری
تنش و حرکات تکراری باعث میشوند که عضلات سفت و پاره شوند. ورزشهایی مانند قایقرانی، گلف و یا بیس بال ممکن است به دلیل حرکات تکراری و شدید باعث ایجاد کشیدگی شدید شوند. کشیدگی مزمن ممکن است به تدریج در طول زمان دردناک باشد، یا اگر عضله کشیده و ملتهب باشد درد ممکن است بدتر شود.
وضعیت بد، عضلات ضعیف شکم یا کمر
هنگامی که عضلات شکم و کمر ضعیف هستند، کمر آسیب پذیرتر میشود. قوز کردن به سمت جلو کشیدگی عضلات کمر و در ستون فقرات را به مراتب بیشتر میکند. به همین ترتیب، عضلات تنگ پشت ران، در طول زمان، کشیدگی کمر را افزایش میدهد.
اقدام به فعالیت جدید
شروع یک ورزش یا فعالیت جدید ممکن است موجب با ایجاد فشار ناگهانی و نا آشنا بر روی یک عضله یا گروهی از عضلات، باعث کشیدگی عضلانی شود.
لیست فوق جامع نیست، بلکه فقط برخی از موقعیتهای شایعتر که منجر به کشیدگی عضله میشوند را برجسته میکند. چندین عامل دیگر باعث افزایش احتمال کشیدگی عضلانی میشوند مانند مصرف سیگار (یا هر نوع مصرف نیکوتین)، سختی یا محدودیت حرکت و اضافه وزن.
نشانه های این آسیب چیست؟
نشانههایی که از یک عضله کشیده شده انتظار میرود – یا هر نوع کشیدگی و رگ به رگ شدن – معمولا شامل:
گرفتگی، درد در ناحیه کمر
عضلات کشیده شده معمولا احساس درد، تنگی یا سختی دارند. دردی که احساس داغ شدن، سوزن شدن یا الکتریسیته را افزایش میدهد به احتمال زیاد توسط یک ریشه عصب تحریک شده ایجاد میشود، نه یک عضله کشیده شده.
درد شدید هنگام حرکت
کشیدگی و رگ به رگ شدن کمر معمولا با حرکات خاصی که عضلات آسیب دیده را فعال میکنند بدتر میشود. به عنوان مثال، هنگام بلند شدن از موقعیت نشسته، هنگام خم شدن به جلو و یا زمانی که اول صبح از تخت خواب بلند میشوید.
دردی که در پایین کمر حس میشود
درد معمولا در قسمت تحتانی کمر متمرکز میشود. همچنین ممکن است در باسن و یا کفل احساس شود، زیرا این ماهیچهها از ناحیه پائینی کمر حمایت میکنند. به ندرت درد به پائین پا و به مچ پا کشیده میشود، همانطور که در مورد سیاتیک این قضیه صدق میکند.
سختی، راه رفتن یا ایستادن با دشواری
حرکات معمولی و روزانه ممکن است محدود شود، زمانی که یک عضله کشیده میشود، باعث میشود که خم شدن، تغییر موقعیت، یا راه رفتن یا ایستادن برای مدت طولانی دشوار شود.
حساسیت و التهاب موضعی
کشیدگی عضلانی ممکن است موجب التهاب و حساسیت نسبت به لمس شود. اسپاسم عضلانی و گرفتگیهای عضلانی میتواند موجب شدت یافتن درد شود و موقتا تحرک را محدود کند، زیرا ممکن است در ناحیه آسیب دیده در کمر چند روز تورم احساس شود.
تسکین درد هنگام استراحت
به طور خلاصه، استراحت کردن عضلات کمر به آنها اجازه میدهد تا آرام شوند، تنش و اسپاسم در آنها کاهش یابد. نکیه دادن در یک موقعیت پشتیبانی شده، مانند نشستن روی صندلی و پاها را بالا قرار دادن و یا دراز کشیدن در رختخواب یا روی زمین با کمی بالا گرفتن زانو، ممکن است به طور موقت درد را کاهش دهد. به احتمال زیاد زمانی که دوباره حرکت میکنید درد تشدید میشود .
درد ناشی از رگ به رگ شدن عضلات و یا عضله کشیده شده معمولا ناگهان اتفاق میافتد و میتواند به یک رویداد خاص یا فعالیت مرتبط باشد. برطرف شدن درد شدید شانه معمولا یک تا دو هفته به طول میانجامد. 4 تا 6 هفته پس از آسیب اولیه، به غیر از برخی دردهای نوبهای، احساس درد کمتری نسبت به قبل میشود.
پزشکان از چه روشی برای تشخیص این عارضه کمک می گیرند؟
جمع آوری یک سابقه پزشکی و انجام تستهای فیزیکی معمولا برای تشخیص کشیدگی عضلات و رگ به رگ شدن کمر مناسب است.
- تاریخچه پزشکی شامل اطلاعاتی است در مورد علائم فعلی و همچنین زمان و چگونگی شروع علائم مانند شروع درد بعد از جراحت، ناگهانی اتفاق افتادن یا بدتر شدن وضعیت بدنی. تاریخچه پزشکی همچنین شامل اطلاعاتی است در مورد سطح ورزش معمولی، عادتهای خواب و سابقه درمانهای دارویی در گذشته.
- تستهای فیزیکی برای تعیین محدوده حرکات و انعطاف پذیری در کم، همچنین درعضله پشت ران، لگن یا استخوان خاصره است. تست کردن احساس درد در ناحیه تحتانی کمر (معینه با دست نامیده میشود)، میتواند ناهنجاریهای ستون فقرات که ممکن است منبع درد باشند را آشکار کند. تحریک ریشههای عصبی نیز ممکن است با استفاده از تست بالا گرفتن پاها مورد آزمایش قرار گیرد که میتواند آسیبهایی مانند فتق دیسک و یا تنگی نخاع را غیر محتمل بشمارد.
اگرچه یک آزمایش تصویربرداری مانند رادیوگرافی یا انجام تستMRI برای تشخیص آسیب عضلانی به ندرت مورد نیاز است، ممکن است برای بررسی سایر منابع ممکن درد، مانند شکستگی یا فتق دیسک، به منظور اطمینان خاطر بیشتر تجویز گردد. در بیمارانی با سابقه نه چندان خوب یا یا بیمارانی که سابقه جراحت دارند، آزمایشات تصویربرداری معمولا قبل از تمرینات محافظتی مورد نیاز است. به طور معمول، اول از همه رادیوگرافی انجام میشود و سپس اگر مورد مشکوکی در رادیوگرافی مشاهده شد، MRI تجویز میشود.
کشیدگی و رگ به رگ شدن کمرمان را چگونه درمان کنیم؟
خبر خوب این است که اکثر کشیدگیها و رگ به رگ شدنهای کمر، بدون نیاز به عمل جراحی یا مراقبتهای پزشکی پیشرفته درمان میگردند. استراحت کافی بسیار مهم است، در این صورت رشتههای عضلانی آسیب دیده، بدون ایجاد پارگی یا التهاب مجدد، فرصتی برای بهبود پیدا میکنند. علاوه بر استراحت درمانهای زیر را برای بهبود کشیدگی عضلات کمر نیز در نظر بگیرید:
درمان با کمپرس سرد
درمان با کمپرس سرد بلافاصله پس از کشیدگی عضلات کمر، یکی از بهترین راه های کنترل واکنش التهابی طبیعی بدن است. این کار میتواند به جلوگیری از تورم بیش از حد و کاهش درد، بدون نیاز به دارو یا کاهش نیاز به داروکمک کنند. درمان با کمپرس سرد همچنین برای تمام مراحل دیگر بهبودی سودمند است زیرا به کاهش سرعت متابولیسم سلولی کمک میکند و در این صورت بافت آسیب دیده شانس این را پیدا میکند که بتواند زودتر درمان شود. علاوه بر درمان با کمپرس سرد، فشرده سازی کمک میکند تا بدن شما مایع اضافی را از ناحیه آسیب دیده خارج کند و با تحریک جریان خون تازه و حامل اکسیژن که برای روند ترمیم بافت ضروری است، روند بهبودی تسریع مییابد.
درمان با کمپرس گرم
پس از واکنش اولیه التهابی، به طور معمول پس از گذشت چند روز، همچنین میتوانید درمان با کمپرس گرم را شروع کنید تا عضلات منقبض کمر را سست کنید و از اثر آرام بخش آن بهره ببرید. شما میتوانید درمان با گرما را با حمام گرم یا استفاده از کمپرس گرم روی منطقه آسیب دیده، انجام دهید. بسیاری از افراد درمیابند که گرما درمانی موجب بهبود محدوده حرکات و آرامش بخشیدن به عضلات میشود. اضافه کردن نمک اپسوم به وان آب داغ میتواند باعث آرامش بیشتر شود.
داروهای ضد درد
واقعیت ناخوشایند در مورد کشیدگی عضلات کمر این است که آنها باعث ناراحتی زیادی میشوند. گاهی اوقات درد بسیار شدید است و فعالیتهای روزمره را دشوار میسازد. اگر چنین است، ممکن است بخواهید داروهای ضد درد را برای کمک به تسکین درد و کاهش میزان تورم در ناحیه آسیب دیده، مصرف کنید. اگر این دوز از داروهای ضد درد کافی نیست، با پزشک خود در مورد دوره کوتاه داروهای تجویزی برای مراحل اولیه بهبودی صحبت کنید.
فیزیوتراپی
همانطور که شروع به بهبودی و بازیابی محدوده حرکات میکنید، پزشک در جلسات فیزیوتراپی می تواند به شما ورزشهای درمانی کششی و تقویتی را برای انعطاف پذیری بیشتر و ساختن عضلات حمایت کننده محدوده کمر آموزش دهد تا از آسیبهای احتمالی در آینده جلوگیری کنید. دکتر همچنین میتواند به شما کمک کند تا یاد بگیرید که چگونه وضعیت خود را تغییر دهید تا خطر ابتلا کشیدگی عضلات کمر را پس از بهبودی کاهش دهید. علاوه بر تمرینات ورزشی، پزشک همچنین میتواند از دستگاههایی مانند سیستم ادرمانی سرد یا تحریک الکتریکی برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی شما استفاده کند.
ماساژ درمانی
با دست ماساژ دادن عضلات و بافتها میتواند با افزایش جریان خون و دفع کردن سموم باعث بهبود یافتن کشیدگی عضلات کمر شود. پزشک ممکن است به عنوان بخشی از دوره درمان ماساژ درمانی را پیشنهاد دهد. مطمئن شوید که فرد ماساژوری که انتخاب میکنید، واجد شرایط است و دارای تجربه لازم برای ماساژ عضلات آسیب دیده است.
دستگاه الکتروتراپی
تحریک الکتریکی عصبی را میتوان برای تسکین درد در ارتباط با انواع مختلفی از بیماریهای دردناک استفاده کرد. درد کمر ناشی از کشیدگی یا رگ به رگ شدن عضلات می تواند توسط الکتروتراپی درمان شود. این نوعی از انرژی الکتریکی است که به شکلهای مختلف به اعصاب فرستاده میشود. هنگامی که انرژی از طریق الکترودها یا قطعات قرار داده شده روی پوست به عضلات میرسد، تحریک الکتریکی عصبی ماورای پوستی(به معنی از طریق پوست) یا TENS برای مدت کوتاهی انجام میگیرد.
TENS روشی غیرمخرب برای جلوگیری یا مسدود کردن ارسال سیگنال ها از اعصاب به نخاع و مغز است. پیامهای درد ممکن است به اندازه کافی تغییر داده شوند تا تسکین درد موقت یا حتی طولانی مدت انجام شود. علاوه بر کنترل درد، این نوع تحریک الکتریکی همچنین میتواند گردش موضعی خون را بهبود بخشد و اسپاسم عضلانی را کاهش دهد یا از بین ببرد.
لیزر درمانی
تحقیقات نشان میدهد که لیزر درمانی میتواند برای درمان بسیاری از بیماریها استفاده شود. شبیه سازی فرایندهای طبیعی بدن با استفاده از طبیعت شفابخش نور ممکن است برای شرایط خاصی از جمله رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات کمر موثر باشد. لیزر درمانی با استفاده از یک نوع خاص نور برای نفوذ به سطح پوست و بافتهای زیرین جهت تحریک فرایندهای خود درمانی طبیعی بدن است. نتیجه آن میتواند بهبودی سریعتر و کاهش درد، تورم و التهاب را ایجاد کند.
ورزش درمانی
عضلات قسمت تحتانی کمر، شکم، باسن و کفل برای حمایت و تثبیت ستون فقرات لازم هستند. فعال و قوی نگه داشتن این عضلات میتواند به جلوگیری از آسیبهای کمر و کاهش درد کمک کند، در صورتی که ستون فقرات آسیب دیده باشد. برنامه کامل تمرینات کمر شامل کشش و تقویت عضلات کمر، شکم و عضلات پائین تنه و همچنین تمرینات هوازی منظم است. تمرینات خاص باید بر اساس نیازهای فردی تجویز شود. برنامهای که به بهترین شکل کار میکند، تا حد زیادی به عواملی مانند سطح تناسب اندام، تشخیص خاص درد کمر و درمانهای شخصی بستگی دارد.
تمرینات کششی کمر
عضلات منقبض شده کمر باعث ایجاد کشیدگی بیشتر ستون فقرات میشوند زیرا حرکات طبیعی ستون فقرات را محدود میکنند. تمرینات کششی پائین کمر و عضلات پائین تنه میتواند تنش را کاهش دهد، درد را کاهش دهد و از ستون فقرات بهتر حمایت کند.
چند تمرین کششی که ممکن است توصیه شود شامل موارد زیر است:
- تمرینات کششی عضلات کمر، مانند دراز کشیدن بر روی کمر و کشیدن زانو و چانه و رساندن به قفسه سینه، باعث کشیدن اندک عضلات گردن، شانه ها و بالا تنه میشود. کشش این عضلات، انعطاف پذیری ستون فقرات را افزایش میدهد و احتمال کشیدگی و رگ به رگ شدن عضله را کاهش میدهد.
- کشش عضلات باسن و کفل، که بر عضلات خم کننده باسن، عضلات کفل و عضلات لگنی تمرکز میکند. کشش این عضلات باعث کاهش تنش در پایین تنه و حفظ محدوده سالم حرکات عضلات میشود. به عنوان مثال، عضله لگنی ميتواند با دراز کشیدن به پشت، کشيدن يک زانو به سينه و به موازات بدن، در حالی که پای دیگر صاف روی زمین باشد، کشیده میشود. این باید یک احساس کشش اندک در باسن یا بالای ران ایجاد کند.
- کشش عضلات پشت ران، که هدف آن به تدریج کشیده شدن عضلات پشت ران، کاهش کشیدگی در ناحیه تحتانی کمر است. عضلات پشت ران از لگن سرچشمه گرفته و به پشت ران و به زانو گسترش مییابد. کشش عضلات پشت ران را میتوان به شیوهای ملایم و منظم انجام داد تا از قسمت تحتانی کمر محافظت کرد.
کشش نباید باعث ایجاد صدمه شود. توصیه میشود که اگر کشش باعث درد شد فورا دست نگه دارید. کششها باید به اندازه کافی نگه داشته شوند، احساس کشیدگی عضلات باید بین 20 تا 30 ثانیه نگه داشته شود و 5 تا 10 بار تکرار شوند. تنفس عمیق کمک میکند تا تنش عضلانی را کاهش دهد و میتواند کشش را آسانتر کند.
تمرینات هوازی ملایم
ورزش ایروبیک به خصوص برای بهبودی و توانبخشی پس از آسیب عضلات کمر مفید است. از آنجا که جریان خون سالم، که در طول تمرین هوازی تسهیل میشود، اکسیژن و مواد مغذی را در طول بدن به عضلات آسیب دیده میرساند و باعث حفظ سلامتی بافتهای آسیب دیده پائین کمر میشود.
ورزش هوازی ملایم، ضربان قلب را بدون اذیت شدن بدن افزایش میدهد، و این باعث میشود که گزینه مناسبی برای ورزش باشد، چرا که درد کمر را به میزان حداقلی حفظ میکند. مثالهایی از تمرین هوازی ملایم عبارتند از:
- پیاده روی به عنوان ورزش. راه رفتن با گامهای سریع میتواند ضربان قلب را بدون فشار بیش از حد بر روی قسمت تحتانی کمر افزایش دهد.
- دوچرخه ثابت. با استفاده از یک دوچرخه ثابت میتوانید قدرت عضلانی و انعطاف پذیری در لگن، ناحیه کمر و پاها را بدون فشار دوچرخه سواری بر روی زمینهای ناهموار در خارج از منزل بهبود دهد. یک دوچرخه استاندارد ثابت ممکن است ارجح باشد، یا اگر حمایت بیشتری برای عضلات کمر نیاز است ممکن است دوچرخه خوابیده مورد استفاده قرار گیرد.
- دستگاه تردمیل. دویدن بر روی یک دستگاه تردمیل به شما این امکان را میدهد که بدون فشار حاصل از ضربه زدن پا به زمین دویدن، را تقلید کنید. دستگاه تردمیل، به شما امکان ورزشی را میدهد که ضربان قلب را افزایش میدهد و عضلات را در پاها، باسن، ستون فقرات و قسمت تحتانی کمر تقویت میکند.
- ورزشهای هوازی آبی، شنا، و یا آب درمانی. ورزش در استخر میتواند تمرین راحتی را با وجود درد پائین کمر فراهم کند، و ریسک آسیب دیدگی در آن کم است. نیروی شناوری و مقاومت از طریق حرکت درون آب باعث حرکت راحت میشود و فشار کمی بر ستون فقرات وارد میکند و در عین حال باعث تقویت عضلات در سراسر بدن (به ویژه عضلات ستون فقرات و پائین کمر) میشود. دمای بسیاری از استخرها گرم نگهداری میشوند، که اغلب باعث تسکین درد کشیدگی عضلات کمر میشود.
یک برنامه تمرین ایده آل ضربان قلب را حداقل 20 دقیقه، 3 تا 4 بار در هفته افزایش میدهد. اما بسته به سطح درد ممکن است این امکان وجود نداشته باشد. ممکن است ضرورت داشته باشد که دورههای کوتاهتر ورزش را شروع کنید و به تدریج به 20 دقیقه یا بیشتر برسانید یا عادتهای ورزشی را به تناسب نیازها و تواناییهای خود تنظیم کنید.