آسیبدیدگی بافتهایی که منقبض شده و حرکت میکنند مانند عضلات و تاندونها اصطلاحاً کشیدگی عضلانی گفته میشود. همانند آسیبدیدگیهای ساختارهای غیر حرکتی مانند رباطها، کپسول مفاصل، عصبها، بورسها، عروق خونی و غضروفها که به آنها رگ به رگ شدن گفته میشود. هم در کشیده شدگی عضلات و هم در رگ به رگ شدن گردن، رباطهایی که مهرههای گردنی ستون فقرات را میپوشانند پاره شده و بسیاری از عضلات گردن (که سر را حرکت میدهند) و بسیاری از ساختارهای مرتبط به آنها دچار آسیبدیدگی میشوند. مراجعه به پزشک در زمان کشیدگی عضلانی ناشی از آسیبدیدگیهای شدید در گردن، کشیدگی عضلانی مستمر یا در بروز کشیدگی عضلانی گردن به دلیل نامشخص ضروری است. در صورت بروز آسیبدیدگیهای جزئی با انجام برخی خوددرمانیها میتوان به بهبود کامل رسید.
درمان کشیدگی و رگ به رگ شدن گردن
همه رگ به رگ شدگیها و کشیدگیهای عضلانی بدون توجه به این که در کدام قسمت بدن اتفاق افتاده باشند به روشی مشابه درمان میشوند. برای بیشتر کشیدگیهای عضلانی در گردن، خود درمانی و اجتناب از انجام حرکاتی که باعث کشیدگی بیشتر عضلات گردن میشوند کافی بوده و میتواند علائم را تا بهبود کامل آسیبدیدگی مدیریت کند. در صورتی که آسیبدیدگی اولیه شدید باشد مانند تصادفات رانندگی یا سقوط از ارتفاع، وخیمتر شدن عارضه یا بهبود نیافتن آن پس از گذشت چند روز یا همراه بودن با علائم آزاردهندهای مانند بیحسی یا گزگز در دست، ضعف در پاها و دستها یا عدم تعادل، انجام مراقبتهای پزشکی ضرورت مییابد. اقدامات درمانی برای همه این آسیبدیدگیها در زمانی که حاد میشوند بسیار مشابه است. هدف از شروع اقدامات درمانی، کاهش تورم، افزایش دامنه حرکتی و کاهش درد است.
فیزیوتراپی، ماساژ، طب سوزنی، تراکشن، درمان دستی، اولتراسوند تراپی و ورزش درمانی از روشهای مؤثر در درمان کشیدگی و رگ به رگ شدن گردن هستند.
در کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی دکتر فلاح انواع روشهای درمانی و توانبخشی برای رفع مشکل گرفتگی و رگ به رگ شدن گردن در اختیار شما عزیزان قرار میگیرد. شما میتوانید برای دریافت اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت با شمارهی 03136252857 تماس حاصل فرمایید.
شدت کشیدگی عضلانی در گردن
به طور عمومی، کشیدگی عضلانی در درجات زیر دستهبندی میشود:
- درجه یا گرید 1: کشیدگی عضلانی خفیف که در آن فقط برخی فیبرهای عضلانی به طور جزئی دچار پارگی میشوند. این نوع کشیدگی با درد کمی همراه است اما ضعف عضلانی شدید ایجاد نمیشود.
- گرید 2: کشیدگی عضلانی متوسط که زمانی اتفاق میافتد که فیبرهای عضلانی بیشتری دچار پارگی شده و علاوه بر درد، ضعف عضلانی کمی نیز احساس میشود.
- گرید 3: کشیدگی عضلانی شدید که در آن عضله به طور کامل پاره شده و درد ناشی از آن معمولاً شدید و ناتوانکننده است.
چرا دچار کشیدگی و رگ به رگ شدن گردن میشویم؟
برخی علل شایع کشیدگی عضلانی و رگ به رگ شدن گردن عبارتند از:
وضعیت بدنی نامناسب
عضلات گردن و بافتهای نرم دیگر ممکن است در زمانی که سر به مدت طولانی بسیار جلو قرار گیرد یا کج گرفته شود دچار کشیدگی بیش از حد عضلانی شوند. به طور مثال قوز کردن پشت کامپیوتر برای ساعتهای طولانی، نگه داشتن گوشی تلفن بین گوش و شانه یا خوابیدن در وضعیتی که انحنای ستون فقرات به درستی رعایت نشود میتوانند باعث کشیدگی عضلانی شوند. یکی از مشکلات رو به گسترش، گردن متن یا نک تکست است که دران به دلیل نگاه کردن طولانی مدت و مکرر رو به پایین به صفحه گوشی تلفن همراه یا وسایل وایرلس دیگر، گردن دچار درد میشود.
بلند کردن اجسام بسیار سنگین
این احتمال وجود دارد که گردن به دلیل بلند کردن اجسام سنگین که نیاز به کار عضلانی بیشتری دارد دچار کشیدگی بیش از حد یا رگ به رگ شدن شود.
برخورد یا سقوط
ضربه ناگهانی اتومبیل باعث تگان خوردن بسیار سریع عضلات سر و ستون فقرات گردنی شده که منجر به ایجاد اثر شلاقی یا انواع دیگر کشیدگیهای عضلانی در گردن میشود. به عنوان مثال، تصادفات رانندگی، تصادفات موتور سیکلت یا آسیبدیدگی در ورزشهایی مانند فوتبال باعث کشیدگی عضلانی گردن میشوند.
انجام فعالیتهای جدید
انجام حرکات جدید نسبتاً سنگینی توسط هر عضلهای ممکن است باعث کشیدگی عضلات از جمله عضلات گردن شود. به عنوان نمونه، ورزشکاران در شروع فصل تمرین بیشتر مستعد این نوع آسیبدیدگی هستند.
حرکات تکراری
حتی برای حرکات گردن و بارهایی که عضلات گردن باید تحمل کنند، تکرار در نهایت باعث کشیدگی عضلانی میشود.
موارد گفته شده همه علل ایجاد کشیدگی عضلانی و رگ به رگ شدن گردن نیست. در برخی موارد هم دلیل اصلی کشیدگی عضلانی گردن نامشخص است.
این عارضه با چه نشانههایی همراه است؟
علائم کشیدگی عضلانی و رگ به رگ شدن بسیار مشابه هم هستند. این بدان دلیل است که آسیبدیدگیها هم مشابه هم هستند. مهمترین تفاوت این است که در رگ به رگ شدن ممکن است در اطراف مفصلی که رگ به رگ شده است کبودی ایجاد شود در حالی که در کشیدگی عضلانی، ماهیچه آسیبدیده دچار اسپاسم میشود. کشیدگی عضلانی در گردن ممکن است از خفیف تا شدید باشد و ممکن است باعث محدود شدن حرکات اصلی گردن مانند حرکت سر در هنگام لباس پوشیدن یا رفتن سر کار شود. اطلاع داشتن در مورد علائم کشیدگی عضلانی در گردن به شناسایی سریعتر مشکل و روشهای درمانی متناسب با آن کمک میکند. برخی علائم شایع کشیدگیهای عضلانی عبارتند از:
- درد متمرکز شده در ناحیه گردن. کشیدگی عضلانی در گردن معمولاً در پشت گردن یا بیشتر در گردن و قسمتی از ناحیه اطراف آن مانند پشت سر، بالای کمر و / یا شانه احساس میشود.
- دردهای تیر کشنده یا ضربان دار. درد مبهم و ناخوشایندی ممکن است در هنگام خوابیدن در شب یا در طول روز احساس شود. این درد در اعماق عضلات احساس میشد.
- درد تیز. درد تیز ممکن است یکی از علائم شدید کشیدگی عضلانی در گردن باشد
- دردی که با حرکت تشدید میشود. گردن ممکن است در هنگام استراحت دچار درد مبهمی باشد یا دردی نداشته باشد اما با انجام برخی حرکات و فعالیتها، دردی تیز ایجاد شود.
- اسپاسم عضلانی. تورم ناشی از آسیبدیدگی میتواند اسپاسمهای دردناک را در عضلات آسیبدیده و احتمالاً در عضلات مجاور تحریک کند.
- خشکشدگی گردن. حرکات گردن در یک یا چند جهت ممکن است با سختی انجام شود. خشکشدگی گردن ناشی از کشیدگی عضلانی به دلیل تورم و سفت شدگی عضلانی ایجاد شده و از گردن در برابر آسیبدیدگیهای بیشتر محافظت میکند.
گاهی اوقات کشیدگی عضلانی در گردن با آسیبدیدگیها یا بیماریهای دیگری همراه است که باعث ایجاد علائم دیگری نیز میشود.
چه زمانی کشیدگی و رگ به رگ شدن گردن را باید گرفت؟
اگر کشیدگی عضلانی در گردن به دلیل ضربات محکم و ناگهانی مانند آنچه در تصادفات رانندگی اتفاق میافتد رخ دهد ممکن است ستون فقرات گردنی دچار آسیبدیدگیهای بیشتری مانند فتق دیسک یا شکستگی استخوان نیز شود. علائمی که برای بررسی آنها باید به پزشک مراجعه کنید عبارتند از:
- درد، احساس گزگز، بیحسی و احساس ضعفی که تا شانههای، بازوها یا دستها کشیده میشود.
- سر درد یا سرگیجه
- اختلالات دید یا حساسیت به نورهای روشن
- بیثباتی گردن
- اشکال در چابکی انگشتان دست
- اختلالات راه رفتن مانند احساس نداشتن تعادل
- عدم کنترل مثانه یا روده
پزشکان چگونه این مشکل را تشخیص میدهند؟
بررسی سوابق پزشکی و انجام معاینات بالینی معمولاً برای تشخیص کشیدگی عضلانی در گردن کافی است.
سوابق پزشکی
سوابق پزشکی مانند ابتلا به بیماریها یا بیماریهای خانوادگی و همچنین چگونگی و زمان شروع علائم فعلی و هر علامت دیگری مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین ممکن است اطلاعاتی در مورد عادات سبک زندگی فعلی شما مانند کار کردن، تفریحات، سطح استرس، تمرینات ورزشی، تغذیه و خواب شما جمعآوری شود.
معاینه بالینی
در معاینه فیزیکی، گردن برای بررسی هر گونه ناهنجاری مانند حساسیت به لمس یا اسپاسمهای عضلانی مشاهده شده و لمس میشود. دامنه حرکتی نیز با حرکت دادن سر به سمت بالا، پایین و چرخش آن به طرفین تست میشود. اگر ریشه عصب در ستون فقرات گردنی تحت فشار قرار گرفته باشد احتمال کشیده شدن درد، احساس گزگز و علائم دیگر به سمت بازوها وجود دارد. تست اسپارلینگ به منظور بازدید علائم ممکن است یا فشار ملایم سر به سمت پایین انجام شود.
اگر در بررسی و سوابق پزشکی و معاینات بالینی مشخص شود که مشکل ایجادکننده علائم حادتر و خطرناکتر از گرفتگی عضلانی بوده باید آزمایشهای تشخیصی بیشتری انجام شود.
عکسبرداری به وسیله اشعه ایکس
به این نوع عکسبرداری رادیوگرافی نیز گفته میشود، اشعه ایکس برای نشان دادن استخوانها و شکستگیهای احتمالی یا تحلیل ستون فقرات به کار برده میشود. عکسبرداری به وسیله اشعه ایکس معمولاً اولین مطالعه تصویری است که برای تشخیص علت درد گردن پس از آسیبدیدگیهای شدید مانند تصادفات رانندگی یا سقوط از روی نردبان انجام میشود.
ام آر آی
در این روش تصویربرداری با استفاده از امواج رادیویی و مگنت قوی عکسهایی از نمای جانبی بافتهای نرم و استخوانها گرفته میشود تا تغییرات ایجاد شده در بافتهای مختلف مشخص شوند. زمانی کهام آر آی برای مشاهده ستون فقرات گردنی انجام شود معمولاً بهترین روش برای ارزیابی آسیبدیدگیهای احتمالی بافتهای نرم مانند عضلات، تاندونها، رباطها، عصبها، نخاع و بافتهای دیگر است.
سی تی اسکن
استفاده از اشعه ایکس همراه با کامپیوتر در سی تی اسکن به ایجاد یک سری عکس مقطعی منتج میشود که در آنها میتوان استخوانها را مشاهده کرد. اگر ام آر ای را نتوان به کار برد، سی تی اسکن ممکن است همراه با مایلوگرام (تزریق رنگ از طریق تپ ستون فقرات) انجام شود تا بافت نرم نیز همراه با استخوانها در عکسها دیده شوند.
برخی آزمایشهای تشخیصی دیگر عبارتند از آزمایش تشخیصی الکتریکی یا نوار عصب و عضله که ممکن است برای تشخیص علت کشیدگی عضلانی در گردن انجام شوند.
کشیدگی و رگ به رگ شدن گردنمان را چگونه درمان کنیم؟
در زمان شروع درد ناشی از رگ به رگ شدن یا کشیدگی عضلانی گردن یک یا چند روش از روشهای درمانی زیر به کار برده میشوند:
تعدیل فعالیتها
استراحت دادن به گردن و اجتناب از انجام فعالیتهای سنگین به مدت چند روز میتواند به شروع بهبودی عضلات و تاندونهای گردن کمک کند. تلاش برای رفع درد بدون کاهش سطح فعالیتها میتواند آسیبدیدگی را تشدید کرده و درد را طولانیتر نماید.
سرما / گرما درمانی
توصیه میشود که در 48 ساعت اول پس از آسیبدیدگی برای کاهش تورم از یخ استفاده کنید. پس از 48 ساعت، گرما یا یخ ممکن است استفاده شوند که بستگی به ترجیحات بیمار دارد. گرما به بهبود گردش جریان خون و رساندن مواد غذایی به بافت آسیبدیده کمک میکند. بین پوست و منبع سرما یا گرما باید یکه لایه یا محافظ وجود داشته باشد که از آسیبدیدگی پوست جلوگیری کرده و باید بین هر بار انجام این روشهای درمانی 10 تا 20 دقیقه وقفه وجود داشته باشد.
دارودرمانی
مصرف داروهای ضدالتهابی مانند ایبوپروفن (مانند آدویل) یا ناپروکسن (مانند آلیو) تورم را کاهش میدهد که به کاهش درد میانجامد. داروهای مسکن مانند استامینوفن (مانند تایلنول) نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. در موارد نادر، برای کاهش درد ناشی از کشیدگیهای عضلانی در گردن به داروهای تجویزی نیاز است. به عنوان مثال، مصرف شل کنندههای عضلانی برای مدتی کوتاه ممکن است تجویز شوند که درد را کاهش داده و از برخی اسپاسمهای شدید عضلانی جلوگیری میکنند.
فیزیوتراپی
ممکن است متخصص طب فیزیکی برنامه فیزیوتراپی را برای شما طراحی کند که به تقویت و افزایش انعطافپذیری عضلات گردن و عضلات قسمتهای دیگر کمک کند. معمولاً یک برنامه فیزیوتراپی با دستورالعملی درباره چگونگی انجام ورزشها و حرکات کششی شروع میشود. پس از پیشرفت تدریجی در یک بازه چند هفتهای تا چند ماهی، بیمار برنامه را در منزل خود ادامه خواهد داد.
درمانهای دستی
ممکن است پزشک برای ستون فقرات (و قسمت پایینی ستون فقرات) از درمانهای دستی با هدف تراز کردن دوباره مفاصل، بهبود دامنه حرکتی در گردن و کاهش درد استفاده کند.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی به شل شدن عضلات و همچنین افزایش گردش جریان خون در بافت آسیب دیده کمک میکند که باعث کاهش درد میشود. برخی متخصصین پزشکی ماساژ درمانی را همراه با درمانهای دستی به کار میبرند.
طب سوزنی
طب سوزنی بر اساس این تئوری انجام میشود که زمانی که جریان (یا انسداد) انرژی در بدن تعادل خود را از دست دهد، درد ایجاد میشود و در نتیجه سوزنهای ریزی در نقاط خاصی از بدن فرو داده میشود تا جریان انرژی تعادل خود را بازیافته و درد از بین برود. با این که این تئوری به صورت علمی هنوز اثبات نشده است اما برخی افراد گفتهاند که پس از انجام طب سوزنی، درد آنها کاهش یافته است.
تراکشن
تراکشن به عنوان یک روش مؤثر برای درمان گردن درد ناشی از کشیدگی عضلانی یا رگ به رگ شدن شناخته میشود و پزشکان از تراکشن ستون فقرات گردنی برای درمان برخی علل ایجادکننده گردن درد استفاده میکنند. تصور بر این است که کشش باعث کاهش اسپاسم و رگ به رگ شدگی گردن میشود. ویژگیهای تراکشن درمانی که یک فرد دریافت میکند به منبع درد در گردن و ستون فقرات وی بستگی دارد. در بیشتر موارد در تراکشن مکانیکی از وزنههای 3.5 تا 5 کیلویی به مدت نیم ساعت دو یا سه مرتبه در روز استفاده میشود. درمانگر غالباً از گرما یا شل کنندههای عضلانی برای افزایش تأثیر تراکشن استفاده میکند.
اولتراسوند تراپی
اولتراسوند یک نوع مداخله غیرفعال یا پسیو است. این روش مکمل روشهای درمانی اولیه (مانند کشش طبی و تمرینات ورزشی) است. اولتراسوند به شل شدن عضلات سفت شده دردناک و گرم کردن عضلات و بافتهای نرم کمک کرده و گردش جریان خون را برای کمک به بهبودی افزایش میدهد. دستگاه اولتراسوند امواج صوتی با فرکانس بالا تولید میکند که از طریق یک پراب دستی به قسمتهای مورد نظر بدن منتقل میشود. امواج صوتی در بافت نرم عمیق (مانند عضلات) نفوذ کرده و گرما تولید میکنند.
ورزش درمانی
با کمک گرفتن از ورزش میتوان تا حد زیادی درد ناشی از کشیدگی و رگ به رگ شدن گردن را التیام داد. بهتر است قبل از انجام هر ورزشی با پزشک مشورت شود. برخی از ورزشهای مفید برای درمان این آسیب عبارتاند از:
چرخش سر به سمت طرفین
در این ورزش عضلات گردن کشیده میشوند. این تمرین به صورت زیر انجام میشود:
- چانه خود را به سمت شانه راست خود بچرخانید و این حالت را به مدت 20 ثانیه حفظ کنید
- شما میتوانید از دست خود بار افزایش کشش کمک بگیرید
- این حالت را رها کرده و سر خود را به سمت مرکز بازگردانید. سپس آن را به سمت چپ بچرخانید. این حرکت را 3 تا 5 مرتبه برای هر طرف تکرار کنید.
خم کردن سر به یک طرف
کشش گردن به افزایش انعطافپذیری عضلات گردن نیز کمک میکند. برای انجام این تمرین به روش زیر عمل کنید:
- سر خود را به سمت راست خم کنید، گوش راست را به شانه خود نزدیک کنید. شما میتوانید یک دست را روی سر قرار دهید و به آرامی به کشش بیشتر گردن کمک کنید.
- این خالت را 20 ثانیه حفظ کنید و سپس سر خود را به سمت مرکز بازگردانید. این حرکت را برای سمت چپ نیز تکرار کنید. این تمرین را 3 تا 5 مرتبه برای هر طرف انجام دهید.
چگونه میتوان احتمال ابتلا به کشیدگی عضلانی در گردن را کاهش داد؟
با این که نمیتوان از کشیدگی عضلانی در گردن پیشگیری کرد اما میتوان با انجام برخی نکات اولیه از احتمال بروز آن کاست.
- فعال باشید. یک سبک زندگی فعال همه قسمتهای بدن از جمله گردن را تقریباً قوی و انعطافپذیری نگه میدارد. به علاوه، انجام منظم تمرینات و حرکات کششی گردن و عضلات مرکزی بدن به بهبود وضعیت بدنی کمک میکند. بسیاری از کشیدگیهای عضلانی در گردن به دلیل وضعیت نامناسب گردن ایجاد میشوند.
- به آرامی شروع کنید. زمانی که یک فعالیت یا ورزش را شروع میکنید، سرعت و حجم فعالیت را در شروع مدیریت کرده و به تدریج بر آن بیفزایید. معمولاً کشیدگی عضلانی در گردن در زمان شروع فعالیتهای جدید که قبلاً انجام نشده است ایجاد میشود.
- استراحت کنید. حرکات مکرر باعث کشیدگی عضلانی در گردن میشوند. به ماهیچه خود استراحت داده یا فعالیت را تغییر دهید تا عضلات شما فرصت استراحت و بازپروری خود را داشته باشند و از آسیبدیدگی آنها پیشگیری شود.
- خوب بخوابید. از یک بالش، تشک و وضعیت مناسب خوب در هنگام خوابیدن استفاده کنید. به هر حال افراد با هم تفاوت دارند و باید برای پیدا کردن روش مناسب خود سعی و خطا انجام دهند. به عنوان مثال، خوابیدن روی شکم باعث افزایش فشار روی ستون فقرات گردنی میشود اما همه با این که خوابیدن به پهلو یا پشت بهتر است موافق نیستند. همچنین برخی افراد ترجیح میدهد از بالش گردنی استفاده کنند در حالی که برخی دیگر از افراد با انواع دیگر بالشها راحتتر هستند.
- به وضعیت بدنی خود دقت کنید. ایستادن و نشستن مستقیم با شانههایی که عقب قرار گرفتهاند به حفظ حالت طبیعی ستون فقرات کمک میکند. به یاد داشته باشید که استفاده از وضعیت بدنی مناسب در طول روز به کاهش فشار وارده بر بدن کمک کرده و از دیسکهای بین مهرهای و رباطهای شما محافظت میکند.