درمان سردرد شدید و میگرن با طب فیزیکی

میگرن وضعیتی است که باعث حملات سردرد می‌شود. سایر علائم مانند احساس ناخوشی (حالت تهوع) یا استفراغ نیز شایع هستند. علائم در بین حملات میگرن کاملاً از بین می‌روند. میگرن شایع است بطوری که حدود ۱ نفر از هر ۴ زن و ۱ نفر از هر ۲ مرد در مقطعی از زندگی خود دچار میگرن می‌شوند. این وضعیت اغلب در کودکی یا نوجوانی آغاز می‌شود. برخی افراد بطور مکرر دچار حملات آن می‌شوند که گاهی اوقات به چندین بار در هفته می‌رسد. در سایرین نیز بصورت گاه به گاه رخ می‌دهد. در برخی از افراد ممکن است در بین حملات چندین سال فاصله باشد. در درصدی از افراد حملات میگرن با افزایش سن متوقف می‌شوند. هرچند، در برخی موارد حملات در کل زندگی ادامه پیدا می‌کنند. گزینه‌های درمان شامل اجتناب از محرک‌های احتمالی، داروهای مسکن، مسکن‌های ضد التهابی و داروهای تریپتان می‌باشند. در صورتی که حملات مکرر یا شدید باشند می‌توان از دارویی برای پیشگیری از حملات میگرن استفاده کرد.

انواع و علائم سردرد

دو نوع اصلی از حملات میگرن وجود دارند:
– حمله میگرن بدون اورا (نشانه‌های پیش درآمد) یا میگرن معمولی
– حمله میگرن با اورا یا میگرن کلاسیک

میگرن بدون اورا

این حالت شایع‌ترین نوع میگرن می‌باشد. علائم آن شامل موارد زیر است:

• سردرد معمولاً تنها در یک طرف سر و اغلب در جلو یا کنار سر وجود دارد. گاهی اوقات در دو طرف سر حس می‌شود. گاهی در یک طرف شروع شده و سپس به تمام سر گسترش می‌یابد. درد متوسط یا شدید بوده و اغلب بصورت ضربان‌دار توصیف می‌شود. حرکات سر ممکن است درد را بدتر کنند. این سردرد اغلب در صبح شروع می‌شود اما می‌تواند در هر موقعی از روز یا شب نیز رخ دهد. بطور معمول درد آن بدتر شده و بعد از ۲ تا ۱۲ ساعت به اوج می‌رسد، سپس به تدریج تسکین پیدا می‌کند. با این حال می‌تواند از ۴ تا ۷۲ ساعت بطول بیانجامد.
• سایر علائم شایع میگرن عبارتند از:
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • حساسیت به نور درخشان یا صداهای بلند، بطوری که تنها می‌توانید در یک اتاق تاریک دراز بکشید.

• علائم دیگری که گاهی اوقات ممکن است رخ دهند عبارتند از:
  • بی میلی به غذا
  • تاری دید
  • گرفتگی بینی
  • گرسنگی
  • اسهال
  • درد شکم
  • دفع زیاد ادرار
  • رنگ پریدگی
  • تعریق
  • حساسیت پوست سر به لمس
  • احساس سرما یا گرما

میگرن با اورا

حدود یک نفر از هر ۴ نفر مبتلا به میگرن دچار میگرن با اورا می‌باشد. علائم آن همانند موارد توصیف شده در بالا هستند (میگرن بدون اورا) اما شامل نشانه‌های هشدار دهنده (اورا) قبل از شروع سردرد نیز می‌باشد.

• اورای بینایی شامل فقدان موقت بخشی از بینایی، نور چشمک زن، چرخش یا لرزیدن اجسام می‌باشد.
• بی‌حسی و سوزن سوزن شدن دومین نوع متداول اورا می‌باشد.
• مشکل در تکلم سومین نوع اورا است.
• انواع دیگر اورا شامل بوی عجیب، هوس‌های غذایی، احساس سرخوشی و احساسات عجیب دیگر می‌باشند.

مراحل یک حمله معمول میگرن

حمله میگرن را می‌توان به ۴ مرحله تقسیم کرد:

• مرحله‌ی هشدار (پیش نشانه) در بیش از نیمی از افراد مبتلا به میگرن رخ می‌دهد. ممکن است احساس بدخلقی، افسردگی، خستگی و هوس غذایی داشته باشید یا متوجه شوید که میگرن در حال شروع شدن است. ممکن است این احساسات را برای چند ساعت یا حتی چند روز قبل از شروع سردرد داشته باشید.
• مرحله اورا (در صورتی که رخ دهد)
• مرحله سردرد
• مرحله پس اثر هنگامی که سردرد به تدریج برطرف می‌شود. در این زمان ممکن است احساس خستگی، کج خلقی، افسردگی و مشکل در تمرکز داشته باشید.

علل میگرن

• علت میگرن مشخص نمی‌باشد. یک فرضیه که قبلاً مطرح بود این است که رگ‌های خونی در بخشی از مغز تنگ می‌شوند (دچار اسپاسم می‌شوند) که این امر علت بروز اورا است. سپس رگ‌های خونی باز شده و موجب سردرد می‌گردند.
• با این حال، این فرضیه تمام داستان نیست و در واقع ممکن است حتی عامل اصلی نیز نباشد. امروزه این تصور وجود دارد که فعالیت برخی از مواد شیمیایی موجود در مغز افزایش یافته و در این شرایط بخشی از مغز سیگنال‌های گیج کننده‌ای را ارسال می‌کنند که باعث بروز علائم می‌گردند. تغییرات دقیق در مواد شیمیایی مغز نامشخص است. همچنین معلوم نیست که چرا افراد مبتلا به میگرن دچار این تغییرات می‌گردند. با این حال، ممکن است عاملی باعث تحریک یک تغییر در فعالیت برخی از مواد شیمیایی مغز و شروع حمله‌ی میگرن شود.
• میگرن به عنوان یک مشکل ارثی طبقه بندی نمی‌شود. هرچند، این مشکل اغلب در چندین عضو یک خانواده رخ می‌دهد. بنابراین احتمالاً یک عامل ژنتیکی دخیل می‌باشد. از این رو، در صورتی که یک یا چند نفر از خویشاوندان نزدیکتان مبتلا به میگرن باشند، شما نیز بیشتر مستعد ابتلا به آن خواهید بود.

تشخیص میگرن

میگرن معمولاً با علائم متداول آن تشخیص داده می‌شود. هیچ آزمایشی برای تایید میگرن وجود ندارد. پزشک معمولاً در صورتی که علائم شایع را داشته باشید و با یک معاینه که هیچ ناهنجاری را نشان ندهد می‌تواند از وجود میگرن مطمئن شود. هرچند برخی از افراد مبتلا به میگرن دارای سردردهای غیر معمول هستند. بنابراین، گاهی اوقات به منظور بررسی علل دیگر سردرد آزمایش‌هایی انجام می‌شوند. همچنین در برخی از انواع غیر متداول یا نادر میگرن مانند میگرن چشمی، گاهی آزمایش‌هایی جهت بررسی دلایل دیگر بروز علائم انجام می‌گیرند. (برای مثال کوری موقت می‌تواند ناشی از دلایل مختلفی به غیر از میگرن چشمی باشد).

عوامل محرک

بیشتر حملات میگرن بدون هیچ دلیل مشخصی رخ می‌دهند. هرچند ممکن است عاملی باعث تحریک حملات در برخی از افراد شود. عوامل محرک می‌توانند موارد متعددی باشند، برای مثال:

• رژیم غذایی: رژیم غذایی بسیار سریع، وعده‌های غذایی نامنظم، شکلات، شراب قرمز، مرکبات و مواد غذایی حاوی افزودنی‌های غذایی به نام تیرامین.
• محیطی: سیگار کشیدن و اتاق‌های پر از دود، نور خیره کننده، نمایشگر رایانه یا تلویزیون‌های با نور سوسو زن، صداهای بلند، بوهای شدید.
• روانی: افسردگی، اضطراب، خشم، خستگی، استرس و غیره. بسیاری از افراد مبتلا به میگرن به خوبی بر استرس غلبه می‌کنند اما هنگامی که آرام می‌شوند حملات رخ می‌دهند که منجر به وضعیتی تحت عنوان میگرن آخر هفته می‌شود.
• داروها: برای مثال هورمون درمانی، برخی قرص‌های خواب آور و قرص‌های ضد بارداری.
• سایر عوامل: دوره‌های قاعدگی، کارهای شیفتی، الگوهای مختلف خواب، یائسگی.

درمان سردرد

کیسه یخ

هر شب با یک کیسه یخ بخوابید و در طول شب برای عوض کردن آن بیدار شوید. با وجود ابداعات مختلف در یخ درمانی، انواع مختلفی از کیسه‌های یخ برای قرار دادن روی سر وجود دارند.

گرما درمانی

هنگامی که یخ را روی پیشانی قرار می‌دهید، پدهای حرارتی را دور گردن بگذارید و روی یک کیسه آب گرم (یا سرد) بزرگ دراز بکشید. این کار یکی از آسان‌ترین و ارزان‌ترین روش های درمان میگرن و کاهش درد می‌باشد. حدود ۱۵ دقیقه در این حالت بمانید و سپس استراحت کنید. این کار را به اندازه‌ی نیاز تکرار کنید. این فرایند می‌تواند در کاهش التهاب موثر باشد.

مسکن

پاراستامول یا آسپرین برای بسیاری از حملات میگرن موثر هستند. بلافاصله بعد از شروع علائم یک دوز از دارو را مصرف کنید. اگر داروی مسکن را زود مصرف کنید اغلب باعث کاهش شدت سردرد شده یا آن را کاملاً متوقف می‌کند. مسکن‌های ضد التهابی احتمالاً بهتر از پاراستامول عمل می کنند. این داروها شامل ایبوپروفن و آسپرین هستند. انواع دیگر مانند دیکلوفناک، ناپروکسن یا اسید تولفنامیک نیاز به تجویز دارند.

طب سوزنی

طب سوزنی در ترکیب با دارو موثرتر از استفاده به تنهایی عمل می‌کند. با این حال درمان بدون داروی میگرن ارزش امتحان کردن را دارد. فیزیوتراپیست‌ها طب سوزنی را انجام می‌دهند و اغلب سوزن‌ها را در نواحی مشکل‌دار مانند عضلات یا گره‌های گرفته وارد می‌کنند. این کار باعث تسکین موقت درد می‌شود زیرا در مقایسه با ماساژ بیشتر باعث آزاد شدن فشار می‌گردد.

درمان دستی

اگر یک متخصص درمان دستی معتبر بیابید که میگرن را درک کرده و با گردن به خوبی کار می‌کند، در این صورت درمان دستی می‌تواند مفید باشد. مزیت اصلی آن کاهش استرس است که منجر به کاهش میگرن می‌شود. درمان دستی باعث تسکین موقت درد خواهد شد.

ماساژ درمانی بالینی

این درمان مانند ماساژ آرامش بخشی که بیشتر افراد تجربه می‌کنند نمی‌باشد. متخصص روش‌های درمان کرانيوساکرال، درمان نقاط ماشه‌ای، ماساژ بافت‌های عمیق و درمان بادکش را انجام می‌دهد و از آنها برای آرام کردن عضلات و افزایش جریان خون به نواحی گرفته استفاده می‌کند. از آنجایی که میگرن‌ها بسیار مکرر هستند، عضلات بیشتر اوقات گرفته بوده و در حالت هشدار قرار دارند و قرار گرفتن عضلات تحت استرس به دفعات زیاد باعث تنش در آنها شده و جریان خون به آن نواحی کاهش می‌یابد.

تحریک الکتریکی مغز از راه پوست

میگرن تنها به معنی سردرد نیست. همانطور که می‌دانیم حملات میگرن بر گردن و بدن اثر می‌گذارند و باید به آن درد نیز رسیدگی شود. استفاده از واحد تحریک الکتریکی مغز از راه پوست باعث تسکین چشمگیری در درد می‌شود. فیزیوتراپیست الکترودها را روی گردن و شانه‌ها قرار می‌دهد. واحدهای متعددی وجود دارند که توسط شرکت‌های مختلف عرضه می‌شوند. بیشتر واحدها بر اساس شدت محرک و نیز الگوهای مختلف پالس قابل تنظیم هستند. از متخصص در مورد نحوه‌ی استفاده از الکترودها در بار اول بپرسید. باید با درجه پایین درمان را شروع کرد و به آرامی پیش رفت.

تحریک مغناطیسی مغز 

در تحریک معناطیسی مغز از آهن‌رباهایی برای ایجاد الکتریسیته که باعث تحریک سلول‌های عصبی در مغز می‌شوند استفاده می‌شود. در ابتدا روش برای مطالعه در مورد چگونگی کارکرد مغز مورد استفاده قرار گرفت. اخیراً پزشکان از آن برای کمک به درمان افسردگی و سایر مشکلات مانند میگرن استفاده کرده‌اند.

یوگا

شرکت کردن در کلاس یوگا یا انجام یوگا در خانه می‌تواند در تسکین سردردهایتان موثر باشد. یوگا حرکات کششی، تنفس و ورزش‌های تمدد اعصاب را ترکیب کرده و باعث می‌شود که احساس آرامش کنید. سایر تکنیک‌های ورزشی مانند تای چی و مدیتیشن (نوعی تحت عنوان مدیتیشن ذهن آگاهی برای کنترل استرس موثر نشان داده است) نیز جایگزین‌های خوبی برای یوگا هستند.

ورزش منظم

محققین شواهدی یافته‌اند که در برخی افراد ورزش با شدت متوسط می‌تواند تعداد و شدت سردردها را کاهش دهد و ورزش منظم می‌تواند حتی از ابتلا به سردرد در برخی افراد جلوگیری کند. این امر احتمالاً به این دلیل است که ورزش باعث آزاد شدن اندورفین می‌شود که ماده طبیعی بوده و به داشتن احساس بهتر کمک می‌کند. ورزشی را انتخاب کنید که از آن لذت می‌برید (آهسته دویدن، شنا، رقص، دوچرخه سواری، کلاس‌های ایروبیک و پیاده‌روی سریع مناسب هستند) و سعی کنید حداقل ۱۵۰ دقیق در هفته ورزش کنید.